Aristotelis Opera selecta
Analitica Priora
ANALUTIKVN PROTERVN B.
B.
ƒEn pñsoiw m¢n oïn sx®masi kaÜ diŒ poÛvn kaÜ pñ-
svn prot‹sevn kaÜ pñte kaÜ pÇw gÛnetai sullogismñw,
¦ti d' eÞw poÝa blept¡on Žnaskeu‹zonti kaÜ kataskeu‹-
zonti, kaÜ pÇw deÝ zhteÝn perÜ toè prokeim¡nou kay' õpoian-
oèn m¡yodon, ¦ti d¢ diŒ poÛaw õdoè lhcñmeya tŒw perÜ
§kaston Žrx‹w, ³dh dielhlæyamen. ¤peÜ d' oß m¢n kayñlou
tÇn sullogismÇn eÞsÜn oß d¢ katŒ m¡row, oß m¢n kayñlou
p‹ntew aÞeÜ pleÛv sullogÛzontai, tÇn d' ¤n m¡rei oß m¢n
kathgorikoÜ pleÛv, oß d' ŽpofatikoÜ tò sump¡rasma mñ-
non. aß m¢n gŒr llai prot‹seiw Žntistr¡fousin, ² d¢ ste-
rhtik¯ oék Žntistr¡fei. tò d¢ sump¡rasma tÜ kat‹ tinñw
¤stin, Ësy' oß m¢n lloi sullogismoÜ pleÛv sullogÛzon-
tai, oåon eÞ tò A d¡deiktai pantÜ tÒ B µ tinÛ, kaÜ tò B
tinÜ tÒ A ŽnagkaÝon êp‹rxein, kaÜ eÞ mhdenÜ tÒ B tò A,
oéd¢ tò B oédenÜ tÒ A, toèto d' §teron toè ¦mprosyen: eÞ d¢
tinÜ m¯ êp‹rxei, oék Žn‹gkh kaÜ tò B tinÜ tÒ A m¯
êp‹rxein: ¤nd¡xetai gŒr pantÜ êp‹rxein.
Aìth m¢n oïn koin¯ p‹ntvn aÞtÛa, tÇn te kayñlou
kaÜ tÇn katŒ m¡row: ¦sti d¢ perÜ tÇn kayñlou kaÜ llvw
eÞpeÝn. ÷sa gŒr µ êpò tò m¡son µ êpò tò sump¡rasm‹
¤stin, p‹ntvn ¦stai õ aétòw sullogismñw, ¤Œn tŒ m¢n ¤n
tÒ m¡sÄ tŒ d' ¤n tÒ sumper‹smati tey», oåon eÞ tò A B
sump¡rasma diŒ toè G, ÷sa êpò tò B µ tò G ¤stÛn,
Žn‹gkh katŒ p‹ntvn l¡gesyai tò A: eÞ gŒr tò D ¤n ÷lÄ
tÒ B, tò d¢ B ¤n tÒ A, kaÜ tò D ¦stai ¤n tÒ A: p‹-
lin eÞ tò E ¤n ÷lÄ tÒ G, tò d¢ G ¤n tÒ A, kaÜ tò E
¤n tÒ A ¦stai. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ sterhtikòw õ sullogismñw.
¤pÜ d¢ toè deut¡rou sx®matow tò êpò tò sump¡rasma mñ-
non ¦stai sullogÛsasyai, oåon eÞ tò A tÒ B mhdenÛ, tÒ
d¢ G pantÛ: sump¡rasma ÷ti oédenÜ tÒ G tò B. eÞ d¯ tò
D êpò tò G ¤stÛ, faneròn ÷ti oéx êp‹rxei aétÒ tò B:
toÝw d' êpò tò A ÷ti oéx êp‹rxei, oé d°lon diŒ toè sul-
logismoè. kaÛtoi oéx êp‹rxei tÒ E, eÞ ¦stin êpò tò A:
ŽllŒ tò m¢n tÒ G mhdenÜ êp‹rxein tò B diŒ toè sul-
logismoè d¡deiktai, tò d¢ tÒ A m¯ êp‹rxein Žnapñdei-
kton eàlhptai, Ëst' oé diŒ tòn sullogismòn sumbaÛnei tò
B tÒ E m¯ êp‹rxein. ¤pÜ d¢ tÇn ¤n m¡rei tÇn m¢n êpò
tò sump¡rasma oék ¦stai tò ŽnagkaÝon (oé gŒr gÛnetai
sullogismñw, ÷tan aìth lhfy» ¤n m¡rei), tÇn d' êpò tò
m¡son ¦stai p‹ntvn, pl¯n oé diŒ tòn sullogismñn: oåon eÞ
tò A pantÜ tÒ B, tò d¢ B tinÜ tÒ G: toè m¢n gŒr êpò
tò G tey¡ntow oék ¦stai sullogismñw, toè d' êpò tò B ¦stai,
Žll' oé diŒ tòn progegenhm¡non. õmoÛvw d¢ kŽpÜ tÇn llvn
sxhm‹tvn: toè m¢n gŒr êpò tò sump¡rasma oék ¦stai,
yat¡rou d' ¦stai, pl¯n oé diŒ tòn sullogismñn, à kaÜ ¤n
toÝw kayñlou ¤j ŽnapodeÛktou t°w prot‹sevw tŒ êpò tò
m¡son ¤deÛknuto: Ëst' µ oéd' ¤keÝ ¦stai µ kaÜ ¤pÜ toætvn.
…Esti m¢n oïn oìtvw ¦xein Ëst' ŽlhyeÝw eänai tŒw pro-
t‹seiw di' Ïn õ sullogismñw, ¦sti d' Ëste ceudeÝw, ¦sti d'
Ëste t¯n m¢n Žlhy° t¯n d¢ ceud°. tò d¢ sump¡rasma µ
Žlhy¢w µ ceèdow ¤j Žn‹gkhw. ¤j ŽlhyÇn m¢n oïn oék ¦sti
ceèdow sullogÛsasyai, ¤k ceudÇn d' ¦stin Žlhy¡w, pl¯n
oé diñti Žll' ÷ti: toè gŒr diñti oék ¦stin ¤k ceudÇn sullo-
gismñw: di' ¶n d' aÞtÛan, ¤n toÝw ¥pom¡noiw lexy®setai.
PrÇton m¢n oïn ÷ti ¤j ŽlhyÇn oéx oåñn te ceèdow
sullogÛsasyai, ¤nteèyen d°lon. eÞ gŒr toè A öntow Žn‹gkh
tò B eänai, toè B m¯ öntow Žn‹gkh tò A m¯ eänai. eÞ oïn
Žlhy¡w ¤sti tò A, Žn‹gkh tò B Žlhy¢w eänai, µ sumb®-
setai tò aétò ‘ma eänaÛ te kaÜ oék eänai: toèto d' Ždæna-
ton. m¯ ÷ti d¢ keÝtai tò A eåw ÷row, êpolhfy®tv ¤nd¡xe-
syai ¥nñw tinow öntow ¤j Žn‹gkhw ti sumbaÛnein: oé gŒr
oåñn te: tò m¢n gŒr sumbaÝnon ¤j Žn‹gkhw tò sump¡ra-
sm‹ ¤sti, di' Ïn d¢ toèto gÛnetai ¤laxÛstvn, treÝw ÷roi,
dæo d¢ diast®mata kaÜ prot‹seiw. eÞ oïn Žlhy¡w, Ú tò B
êp‹rxei, tò A pantÛ, Ú d¢ tò G, tò B, Ú tò G, Žn‹gkh
tò A êp‹rxein kaÜ oéx oåñn te toèto ceèdow eänai: ‘ma
gŒr êp‹rjei taétò kaÜ oéx êp‹rjei. tò oïn A Ësper ©n keÝ-
tai, dæo prot‹seiw sullhfyeÝsai. õmoÛvw d¢ kaÜ ¤pÜ tÇn
sterhtikÇn ¦xei: oé gŒr ¦stin ¤j ŽlhyÇn deÝjai ceèdow.
ƒEk ceudÇn d' Žlhy¢w ¦sti sullogÛsasyai kaÜ Žm-
fot¡rvn tÇn prot‹sevn ceudÇn oésÇn kaÜ t°w miw, taæ-
thw d' oéx õpot¡raw ¦tuxen ŽllŒ t°w deut¡raw, ¤‹nper
÷lhn lamb‹nú ceud°: m¯ ÷lhw d¢ lambanom¡nhw ¦stin
õpoterasoèn. ¦stv gŒr tò A ÷lÄ tÒ G êp‹rxon, tÒ d¢
B mhdenÛ, mhd¢ tò B tÒ G. ¤nd¡xetai d¢ toèto, oåon lÛyÄ
oédenÜ zÒon, oéd¢ lÛyow oédenÜ ŽnyrÅpÄ. ¤Œn oïn lhfy» tò A
pantÜ tÒ B kaÜ tò B pantÜ tÒ G, tò A pantÜ tÒ G
êp‹rjei, Ëst' ¤j ŽmfoÝn ceudÇn Žlhy¢w tò sump¡ra-
sma: pw gŒr nyrvpow zÒon. Ésaætvw d¢ kaÜ tò sterh-
tikñn. ¦sti gŒr tÒ G m®te tò A êp‹rxein mhdenÜ m®te tò
B, tò m¡ntoi A tÒ B pantÛ, oåon ¤Œn tÇn aétÇn ÷rvn lh-
fy¡ntvn m¡son tey» õ nyrvpow: lÛyÄ gŒr oëte zÒon oëte
nyrvpow oédenÜ êp‹rxei, ŽnyrÅpÄ d¢ pantÜ zÒon. Ëst' ¤Œn
Ú m¢n êp‹rxei, l‹bú mhdenÜ êp‹rxein, Ú d¢ m¯ êp‹rxei,
pantÜ êp‹rxein, ¤k ceudÇn ŽmfoÝn Žlhy¢w ¦stai tò sum-
p¡rasma. õmoÛvw d¢ deixy®setai kaÜ ¤Œn ¤pÛ ti ceud¯w
¥kat¡ra lhfy».
ƒEŒn d' ² ¥t¡ra tey» ceud®w, t°w m¢n prÅ-
thw ÷lhw ceudoèw oëshw, oåon t°w A B, oék ¦stai tò sump¡-
rasma Žlhy¡w, t°w d¢ B G ¦stai. l¡gv d' ÷lhn ceud° t¯n
¤nantÛan, oåon eÞ mhdenÜ êp‹rxon pantÜ eàlhptai µ eÞ pantÜ
mhdenÜ êp‹rxein. ¦stv gŒr tò A tÒ B mhdenÜ êp‹rxon, tò
d¢ B tÒ G pantÛ. ’n d¯ t¯n m¢n B G prñtasin l‹bv
Žlhy°, t¯n d¢ tò A B ceud° ÷lhn, kaÜ pantÜ êp‹rxein tÒ
B tò A, Ždænaton tò sump¡rasma Žlhy¢w eänai: oédenÜ gŒr
êp°rxe tÇn G, eàper Ú tò B, mhdenÜ tò A, tò d¢ B pantÜ
tÒ G. õmoÛvw d' oéd' eÞ tò A tÒ B pantÜ êp‹rxei kaÜ tò
B tÒ G, ¤l®fyh d' ² m¢n tò B G Žlhy¯w prñtasiw, ²
d¢ tò A B ceud¯w ÷lh, kaÜ mhdenÜ Ú tò B, tò A tò sum-
p¡rasma ceèdow ¦stai: pantÜ gŒr êp‹rjei tÒ G tò A,
eàper Ú tò B, pantÜ tò A, tò d¢ B pantÜ tÒ G. faneròn
oïn ÷ti t°w prÅthw ÷lhw lambanom¡nhw ceudoèw, ¤‹n te ka-
tafatik°w ¤‹n te sterhtik°w, t°w d' ¥t¡raw Žlhyoèw, oé gÛne-
tai Žlhy¢w tò sump¡rasma.
M¯ ÷lhw d¢ lambanom¡nhw
ceudoèw ¦stai. eÞ gŒr tò A tÒ m¢n G pantÜ êp‹rxei tÒ
d¢ B tinÛ, tò d¢ B pantÜ tÒ G, oåon zÒon kæknÄ m¢n pantÜ
leukÒ d¢ tinÛ, tò d¢ leukòn pantÜ kæknÄ, ¤Œn lhfy» tò A
pantÜ tÒ B kaÜ tò B pantÜ tÒ G, tò A pantÜ tÒ G êp‹rjei
ŽlhyÇw: pw gŒr kæknow zÒon. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ sterhtikòn
eàh tò A B: ¤gxvreÝ gŒr tò A tÒ m¢n B tinÜ êp‹rxein
tÒ d¢ G mhdenÛ, tò d¢ B pantÜ tÒ G, oåon zÒon tinÜ leu-
kÒ xÛoni d' oédemi˜, leukòn d¢ p‹sú xiñni. eÞ oïn lhfyeÛh
tò m¢n A mhdenÜ tÒ B, tò d¢ B pantÜ tÒ G, tò A oédenÜ
tÒ G êp‹rjei.
ƒEŒn d' ² m¢n A B prñtasiw ÷lh lhfy»
Žlhy®w, ² d¢ B G ÷lh ceud®w, ¦stai sullogismòw Žlh-
y®w: oéd¢n gŒr kvlæei tò A tÒ B kaÜ tÒ G pantÜ êp‹r-
xein, tò m¡ntoi B mhdenÜ tÒ G, oåon ÷sa toè aétoè g¡nouw
eàdh m¯ êp' llhla: tò gŒr zÒon kaÜ áppÄ kaÜ ŽnyrÅpÄ
êp‹rxei, áppow d' oédenÜ ŽnyrÅpÄ. ¤Œn oïn lhfy» tò A
pantÜ tÒ B kaÜ tò B pantÜ tÒ G, Žlhy¢w ¦stai tò sum-
p¡rasma, ceudoèw ÷lhw oëshw t°w B G prot‹sevw. õmoÛvw
d¢ kaÜ sterhtik°w oëshw t°w A B prot‹sevw. ¤nd¡xetai gŒr
tò A m®te tÒ B m®te tÒ G mhdenÜ êp‹rxein, mhd¢ tò B
mhdenÜ tÒ G, oåon toÝw ¤j llou g¡nouw eàdesi tò g¡now:
tò gŒr zÒon oëte mousik» oët' Þatrik» êp‹rxei, oéd'
² mousik¯ Þatrik». lhfy¡ntow oïn toè m¢n A mhdenÜ tÒ B,
toè d¢ B pantÜ tÒ G, Žlhy¢w ¦stai tò sump¡rasma. kaÜ eÞ
m¯ ÷lh ceud¯w ² B G Žll' ¤pÛ ti, kaÜ oìtvw ¦stai tò sum-
p¡rasma Žlhy¡w. oéd¢n gŒr kvlæei tò A kaÜ tÒ B kaÜ tÒ
G ÷lÄ êp‹rxein, tò m¡ntoi B tinÜ tÒ G, oåon tò g¡now tÒ
eàdei kaÜ t» diafor˜: tò gŒr zÒon pantÜ ŽnyrÅpÄ kaÜ
pantÜ pezÒ, õ d' nyrvpow tinÜ pezÒ kaÜ oé pantÛ. eÞ oïn tò
A pantÜ tÒ B kaÜ tò B pantÜ tÒ G lhfyeÛh, tò A pantÜ
tÒ G êp‹rjei: ÷per ·n Žlhy¡w. õmoÛvw d¢ kaÜ sterhtik°w
oëshw t°w A B prot‹sevw. ¤nd¡xetai gŒr tò A m®te tÒ B
m®te tÒ G mhdenÜ êp‹rxein, tò m¡ntoi B tinÜ tÒ G, oåon
tò g¡now tÒ ¤j llou g¡nouw eàdei kaÜ diafor˜: tò gŒr
zÒon oëte fron®sei oédemi˜ êp‹rxei oëte yevrhtik», ² d¢
frñnhsiw tinÜ yevrhtik». eÞ oïn lhfyeÛh tò m¢n A mhdenÜ tÒ
B, tò d¢ B pantÜ tÒ G, oédenÜ tÒ G tò A êp‹rjei: toèto
d' ·n Žlhy¡w.
ƒEpÜ d¢ tÇn ¤n m¡rei sullogismÇn ¤nd¡xetai kaÜ t°w
prÅthw prot‹sevw ÷lhw oëshw ceudoèw t°w d' ¥t¡raw Žlhyoèw
Žlhy¢w eänai tò sump¡rasma, kaÜ ¤pÛ ti ceudoèw oëshw t°w
prÅthw t°w d' ¥t¡raw Žlhyoèw, kaÜ t°w m¢n Žlhyoèw t°w
d' ¤n m¡rei ceudoèw, kaÜ Žmfot¡rvn ceudÇn. oéd¢n gŒr kv-
læei tò A tÒ m¢n B mhdenÜ êp‹rxein tÒ d¢ G tinÛ, kaÜ
tò B tÒ G tinÛ, oåon zÒon oédemi˜ xiñni leukÒ d¢ tinÜ
êp‹rxei, kaÜ ² xiÆn leukÒ tinÛ. eÞ oïn m¡son teyeÛh ² xiÅn,
prÇton d¢ tò zÒon, kaÜ lhfyeÛh tò m¢n A ÷lÄ tÒ B êp‹r-
xein, tò d¢ B tinÜ tÒ G, ² m¢n A B ÷lh ceud®w, ² d¢
B G Žlhy®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlhy¡w. õmoÛvw d¢ kaÜ
sterhtik°w oëshw t°w A B prot‹sevw: ¤gxvreÝ gŒr tò A tÒ
m¢n B ÷lÄ êp‹rxein tÒ d¢ G tinÜ m¯ êp‹rxein, tò m¡n-
toi B tinÜ tÒ G êp‹rxein, oåon tò zÒon ŽnyrÅpÄ m¢n pantÜ
êp‹rxei, leukÒ d¢ tinÜ oéx §petai, õ d' nyrvpow tinÜ
leukÒ êp‹rxei, Ëst' eÞ m¡sou tey¡ntow toè ŽnyrÅpou lhfyeÛh
tò A mhdenÜ tÒ B êp‹rxein, tò d¢ B tinÜ tÒ G êp‹rxein,
Žlhy¢w ¦stai tò sump¡rasma ceudoèw oëshw ÷lhw t°w A B
prot‹sevw. kaÜ eÞ ¤pÛ ti ceud¯w ² A B prñtasiw, ¦stai tò
sump¡rasma Žlhy¡w. oéd¢n gŒr kvlæei tò A kaÜ tÒ B kaÜ
tÒ G tinÜ êp‹rxein, kaÜ tò B tÒ G tinÜ êp‹rxein, oåon tò
zÒon tinÜ kalÒ kaÜ tinÜ meg‹lÄ, kaÜ tò kalòn tinÜ meg‹lÄ
êp‹rxein. ¤Œn oïn lhfy» tò A pantÜ tÒ B kaÜ tò B tinÜ tÒ G,
² m¢n A B prñtasiw ¤pÛ ti ceud¯w ¦stai, ² d¢ B G Žlh-
y®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlhy¡w. õmoÛvw d¢ kaÜ sterhtik°w
oëshw t°w A B prot‹sevw: oß gŒr aétoÜ ÷roi ¦sontai kaÜ
Ésaætvw keÛmenoi pròw t¯n Žpñdeijin.
P‹lin eÞ ² m¢n A B
Žlhy¯w ² d¢ B G ceud®w, Žlhy¢w ¦stai tò sump¡rasma.
oéd¢n gŒr kvlæei tò A tÒ m¢n B ÷lÄ êp‹rxein tÒ d¢ G
tinÛ, kaÜ tò B tÒ G mhdenÜ êp‹rxein, oåon zÒon kæknÄ
m¢n pantÜ m¡lani d¢ tinÛ, kæknow d¢ oédenÜ m¡lani. Ëst' eÞ
lhfyeÛh pantÜ tÒ B tò A kaÜ tò B tinÜ tÒ G, Žlhy¢w
¦stai tò sump¡rasma ceudoèw öntow toè B G. õmoÛvw d¢ kaÜ
sterhtik°w lambanom¡nhw t°w A B prot‹sevw. ¤gxvreÝ gŒr
tò A tÒ m¢n B mhdenÜ tÒ d¢ G tinÜ m¯ êp‹rxein, tò
m¡ntoi B mhdenÜ tÒ G, oåon tò g¡now tÒ ¤j llou g¡nouw
eàdei kaÜ tÒ sumbebhkñti toÝw aêtoè eàdesi: tò gŒr zÒon
ŽriymÒ m¢n oédenÜ êp‹rxei leukÒ d¢ tinÛ, õ d' Žriymòw
oédenÜ leukÒ: ¤Œn oïn m¡son tey» õ Žriymñw, kaÜ lhfy» tò
m¢n A mhdenÜ tÒ B, tò d¢ B tinÜ tÒ G, tò A tinÜ tÒ G
oéx êp‹rjei, ÷per ·n Žlhy¡w: kaÜ ² m¢n A B prñtasiw
Žlhy®w, ² d¢ B G ceud®w. kaÜ eÞ ¤pÛ ti ceud¯w ² A B,
ceud¯w d¢ kaÜ ² B G, ¦stai tò sump¡rasma Žlhy¡w. oéd¢n
gŒr kvlæei tò A tÒ B tinÜ kaÜ tÒ G tinÜ êp‹rxein ¥ka-
t¡rÄ, tò d¢ B mhdenÜ tÒ G, oåon eÞ ¤nantÛon tò B tÒ G,
mfv d¢ sumbebhkñta tÒ aétÒ g¡nei: tò gŒr zÒon tinÜ
leukÒ kaÜ tinÜ m¡lani êp‹rxei, leukòn d' oédenÜ m¡lani.
¤Œn oïn lhfy» tò A pantÜ tÒ B kaÜ tò B tinÜ tÒ G,
Žlhy¢w ¦stai tò sump¡rasma. kaÜ sterhtik°w d¢ lambano-
m¡nhw t°w A B Ésaætvw: oß gŒr aétoÜ ÷roi kaÜ Ésaætvw
tey®sontai pròw t¯n Žpñdeijin. kaÜ Žmfot¡rvn d¢ ceudÇn
oésÇn ¦stai tò sump¡rasma Žlhy¡w: ¤gxvreÝ gŒr tò A tÒ
m¢n B mhdenÜ tÒ d¢ G tinÜ êp‹rxein, tò m¡ntoi B mhdenÜ
tÒ G, oåon tò g¡now tÒ ¤j llou g¡nouw eàdei kaÜ tÒ sum-
bebhkñti toÝw eàdesi toÝw aêtoè: zÒon gŒr ŽriymÒ m¢n
oédenÜ leukÒ d¢ tinÜ êp‹rxei, kaÜ õ Žriymòw oédenÜ leukÒ.
¤Œn oïn lhfy» tò A pantÜ tÒ B kaÜ tò B tinÜ tÒ G, tò
m¢n sump¡rasma Žlhy¡w, aß d¢ prot‹seiw mfv ceudeÝw.
õmoÛvw d¢ kaÜ sterhtik°w oëshw t°w A B. oéd¢n gŒr kvlæei
tò A tÒ m¢n B ÷lÄ êp‹rxein tÒ d¢ G tinÜ m¯ êp‹r-
xein, mhd¢ tò B mhdenÜ tÒ G, oåon zÒon kæknÄ m¢n pantÜ
m¡lani d¢ tinÜ oéx êp‹rxei, kæknow d' oédenÜ m¡lani. Ëst' eÞ
lhfyeÛh tò A mhdenÜ tÒ B, tò d¢ B tinÜ tÒ G, tò A tinÜ
tÒ G oéx êp‹rjei. tò m¢n oïn sump¡rasma Žlhy¡w, aß d¢
prot‹seiw ceudeÝw.
ƒEn d¢ tÒ m¡sÄ sx®mati p‹ntvw ¤gxvreÝ diŒ ceu-
dÇn Žlhy¢w sullogÛsasyai, kaÜ Žmfot¡rvn tÇn prot‹sevn
÷lvn ceudÇn lambanom¡nvn kaÜ ¤pÛ ti ¥kat¡raw, kaÜ t°w
m¢n Žlhyoèw t°w d¢ ceudoèw oëshw [÷lhs] õpoterasoèn ceudoèw ti-
yem¡nhw, [kaÜ eÞ Žmfñterai ¤pÛ ti ceudeÝw, kaÜ eÞ ² m¢n plÇw
Žlhy¯w ² d' ¤pÛ ti ceud®w, kaÜ eÞ ² m¢n ÷lh ceud¯w ²
d' ¤pÛ ti Žlhy®w,] kaÜ ¤n toÝw kayñlou kaÜ ¤pÜ tÇn ¤n m¡rei
sullogismÇn. eÞ gŒr tò A tÒ m¢n B mhdenÜ êp‹rxei tÒ
d¢ G pantÛ, oåon zÒon lÛyÄ m¢n oédenÜ áppÄ d¢ pantÛ, ¤Œn
¤nantÛvw teyÇsin aß prot‹seiw kaÜ lhfy» tò A tÒ m¢n B
pantÜ tÒ d¢ G mhdenÛ, ¤k ceudÇn ÷lvn tÇn prot‹sevn
Žlhy¢w ¦stai tò sump¡rasma. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ tÒ m¢n B
pantÜ tÒ d¢ G mhdenÜ êp‹rxei tò A: õ gŒr aétòw ¦stai
sullogismñw.
P‹lin eÞ ² m¢n ¥t¡ra ÷lh ceud¯w ² d' ¥t¡ra
÷lh Žlhy®w: oéd¢n gŒr kvlæei tò A kaÜ tÒ B kaÜ tÒ G
pantÜ êp‹rxein, tò m¡ntoi B mhdenÜ tÒ G, oåon tò g¡now
toÝw m¯ êp' llhla eàdesin. tò gŒr zÒon kaÜ áppÄ pantÜ
kaÜ ŽnyrÅpÄ, kaÜ oédeÜw nyrvpow áppow. ¤Œn oïn lhfy»
tÒ m¢n pantÜ tÒ d¢ mhdenÜ êp‹rxein, ² m¢n ÷lh ceu-
d¯w ¦stai ² d' ÷lh Žlhy®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlhy¢w
pròw õpoterÄoèn tey¡ntow toè sterhtikoè. kaÜ eÞ ² ¥t¡ra ¤pÛ ti
ceud®w, ² d' ¥t¡ra ÷lh Žlhy®w. ¤gxvreÝ gŒr tò A tÒ
m¢n B tinÜ êp‹rxein tÒ d¢ G pantÛ, tò m¡ntoi B mhdenÜ
tÒ G, oåon zÒon leukÒ m¢n tinÜ kñraki d¢ pantÛ, kaÜ tò
leukòn oédenÜ kñraki. ¤Œn oïn lhfy» tò A tÒ m¢n B mhdenÜ
tÒ d¢ G ÷lÄ êp‹rxein, ² m¢n A B prñtasiw ¤pÛ ti ceu-
d®w, ² d' A G ÷lh Žlhy®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlhy¡w.
kaÜ metatiyem¡nou d¢ toè sterhtikoè Ésaætvw: diŒ gŒr tÇn
aétÇn ÷rvn ² Žpñdeijiw. kaÜ eÞ ² katafatik¯ prñtasiw ¤pÛ
ti ceud®w, ² d¢ sterhtik¯ ÷lh Žlhy®w. oéd¢n gŒr kvlæei tò
A tÒ m¢n B tinÜ êp‹rxein tÒ d¢ G ÷lÄ m¯ êp‹rxein,
kaÜ tò B mhdenÜ tÒ G, oåon tò zÒon leukÒ m¢n tinÜ pÛttú
d' oédemi˜, kaÜ tò leukòn oédemi˜ pÛttú. Ëst' ¤Œn lhfy» tò
A ÷lÄ tÒ B êp‹rxein tÒ d¢ G mhdenÛ, ² m¢n A B ¤pÛ ti
ceud®w, ² d' A G ÷lh Žlhy®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlh-
y¡w. kaÜ eÞ Žmfñterai aß prot‹seiw ¤pÛ ti ceudeÝw, ¦stai
tò sump¡rasma Žlhy¡w. ¤gxvreÝ gŒr tò A kaÜ tÒ B kaÜ
tÒ G tinÜ êp‹rxein, tò d¢ B mhdenÜ tÒ G, oåon zÒon kaÜ
leukÒ tinÜ kaÜ m¡lanÛ tini, tò d¢ leukòn oédenÜ m¡lani. ¤Œn oïn
lhfy» tò A tÒ m¢n B pantÜ tÒ d¢ G mhdenÛ, mfv m¢n aß
prot‹seiw ¤pÛ ti ceudeÝw, tò d¢ sump¡rasma Žlhy¡w. õmoÛvw
d¢ kaÜ metateyeÛshw t°w sterhtik°w diŒ tÇn aétÇn ÷rvn.
Faneròn d¢ kaÜ ¤pÜ tÇn ¤n m¡rei sullogismÇn: oéd¢n
gŒr kvlæei tò A tÒ m¢n B pantÜ tÒ d¢ G tinÜ êp‹rxein,
kaÜ tò B tÒ G tinÜ m¯ êp‹rxein, oåon zÒon pantÜ ŽnyrÅ-
pÄ leukÒ d¢ tinÛ, nyrvpow d¢ tinÜ leukÒ oéx êp‹rjei.
¤Œn oïn tey» tò A tÒ m¢n B mhdenÜ êp‹rxein tÒ d¢ G tinÜ
êp‹rxein, ² m¢n kayñlou prñtasiw ÷lh ceud®w, ² d' ¤n m¡-
rei Žlhy®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlhy¡w. Ésaætvw d¢ kaÜ
katafatik°w lambanom¡nhw t°w A B: ¤gxvreÝ gŒr tò A
tÒ m¢n B mhdenÜ tÒ d¢ G tinÜ m¯ êp‹rxein, kaÜ tò B tÒ
G tinÜ m¯ êp‹rxein, oåon tò zÒon oédenÜ ŽcæxÄ, leu-
kÒ d¢ tinÛ, kaÜ tò cuxon oéx êp‹rjei tinÜ leukÒ.
¤Œn oïn tey» tò A tÒ m¢n B pantÜ tÒ d¢ G tinÜ m¯ êp‹r-
xein, ² m¢n A B prñtasiw, ² kayñlou, ÷lh ceud®w, ² d¢
A G Žlhy®w, kaÜ tò sump¡rasma Žlhy¡w. kaÜ t°w m¢n ka-
yñlou Žlhyoèw teyeÛshw, t°w d' ¤n m¡rei ceudoèw. oéd¢n gŒr
kvlæei tò A m®te tÒ B m®te tÒ G mhdenÜ §pesyai, tò m¡n-
toi B tinÜ tÒ G m¯ êp‹rxein, oåon zÒon oédenÜ ŽriymÒ oéd'
ŽcæxÄ, kaÜ õ Žriymòw tinÜ ŽcæxÄ oéx §petai. ¤Œn oïn tey»
tò A tÒ m¢n B mhdenÜ tÒ d¢ G tinÛ, tò m¢n sump¡rasma
¦stai Žlhy¢w kaÜ ² kayñlou prñtasiw, ² d' ¤n m¡rei
ceud®w. kaÜ katafatik°w d¢ t°w kayñlou tiyem¡nhw Ésaæ-
tvw. ¤gxvreÝ gŒr tò A kaÜ tÒ B kaÜ tÒ G ÷lÄ êp‹rxein,
tò m¡ntoi B tinÜ tÒ G m¯ §pesyai, oåon tò g¡now tÒ eàdei
kaÜ t» diafor˜: tò gŒr zÒon pantÜ ŽnyrÅpÄ kaÜ ÷lÄ pezÒ
§petai, nyrvpow d' oé pantÜ pezÒ. Ëst' ’n lhfy» tò A tÒ
m¢n B ÷lÄ êp‹rxein, tÒ d¢ G tinÜ m¯ êp‹rxein, ² m¢n ka-
yñlou prñtasiw Žlhy®w, ² d' ¤n m¡rei ceud®w, tò d¢ sum-
p¡rasma Žlhy¡w.
Faneròn d¢ kaÜ ÷ti ¤j Žmfot¡rvn ceudÇn
¦stai tò sump¡rasma Žlhy¡w, eàper ¤nd¡xetai tò A kaÜ
tÒ B kaÜ tÒ G ÷lÄ êp‹rxein, tò m¡ntoi B tinÜ tÒ G m¯
§pesyai. lhfy¡ntow gŒr toè A tÒ m¢n B mhdenÜ tÒ d¢ G tinÜ
êp‹rxein, aß m¢n prot‹seiw Žmfñterai ceudeÝw, tò d¢
sump¡rasma Žlhy¡w. õmoÛvw d¢ kaÜ kathgorik°w oëshw t°w
kayñlou prot‹sevw, t°w d' ¤n m¡rei sterhtik°w. ¤gxvreÝ gŒr
tò A tÒ m¢n B mhdenÜ tÒ d¢ G pantÜ §pesyai, kaÜ tò B
tinÜ tÒ G m¯ êp‹rxein, oåon zÒon ¤pist®mú m¢n oédemi˜ Žn-
yrÅpÄ d¢ pantÜ §petai, ² d' ¤pist®mh oé pantÜ ŽnyrÅpÄ.
¤Œn oïn lhfy» tò A tÒ m¢n B ÷lÄ êp‹rxein, tÒ d¢ G tinÜ
m¯ §pesyai, aß m¢n prot‹seiw ceudeÝw, tò d¢ sump¡rasma
Žlhy¡w.
…Estai d¢ kaÜ ¤n tÒ ¤sx‹tÄ sx®mati diŒ ceudÇn
Žlhy¡w, kaÜ Žmfot¡rvn ceudÇn oésÇn ÷lvn kaÜ ¤pÛ ti ¥ka-
t¡raw, kaÜ t°w m¢n ¥t¡raw Žlhyoèw ÷lhw t°w d' ¥t¡raw ceudoèw,
kaÜ t°w m¢n ¤pÛ ti ceudoèw t°w d' ÷lhw Žlhyoèw, kaÜ Žn‹-
palin, kaÜ õsaxÇw llvw ¤gxvreÝ metalabeÝn tŒw pro-
t‹seiw. oéd¢n gŒr kvlæei m®te tò A m®te tò B mhdenÜ tÒ
G êp‹rxein, tò m¡ntoi A tinÜ tÒ B êp‹rxein, oåon oët' n-
yrvpow oëte pezòn oédenÜ ŽcæxÄ §petai, nyrvpow m¡ntoi tinÜ
pezÒ êp‹rxei. ¤Œn oïn lhfy» tò A kaÜ tò B pantÜ tÒ G
êp‹rxein, aß m¢n prot‹seiw ÷lai ceudeÝw, tò d¢ sump¡rasma
Žlhy¡w. Ésaætvw d¢ kaÜ t°w m¢n sterhtik°w t°w d¢ kata-
fatik°w oëshw. ¤gxvreÝ gŒr tò m¢n B mhdenÜ tÒ G êp‹r-
xein, tò d¢ A pantÛ, kaÜ tò A tinÜ tÒ B m¯ êp‹rxein,
oåon tò m¡lan oédenÜ kæknÄ, zÒon d¢ pantÛ, kaÜ tò zÒon oé
pantÜ m¡lani. Ëst' ’n lhfy» tò m¢n B pantÜ tÒ G, tò d¢
A mhdenÛ, tò A tinÜ tÒ B oéx êp‹rjei: kaÜ tò m¢n sum-
p¡rasma Žlhy¡w, aß d¢ prot‹seiw ceudeÝw. kaÜ eÞ ¤pÛ ti
¥kat¡ra ceud®w, ¦stai tò sump¡rasma Žlhy¡w. oéd¢n gŒr
kvlæei kaÜ tò A kaÜ tò B tinÜ tÒ G êp‹rxein, kaÜ tò
A tinÜ tÒ B, oåon tò leukòn kaÜ tò kalòn tinÜ zÐÄ êp‹r-
xei, kaÜ tò leukòn tinÜ kalÒ. ¤Œn oïn tey» tò A kaÜ tò
B pantÜ tÒ G êp‹rxein, aß m¢n prot‹seiw ¤pÛ ti ceudeÝw,
tò d¢ sump¡rasma Žlhy¡w. kaÜ sterhtik°w d¢ t°w A G ti-
yem¡nhw õmoÛvw. oéd¢n gŒr kvlæei tò m¢n A tinÜ tÒ G m¯
êp‹rxein, tò d¢ B tinÜ êp‹rxein, kaÜ tò A tÒ B m¯ pantÜ
êp‹rxein, oåon tò leukòn tinÜ zÐÄ oéx êp‹rxei, tò d¢ ka-
lòn tinÜ êp‹rxei, kaÜ tò leukòn oé pantÜ kalÒ. Ëst' ’n
lhfy» tò m¢n A mhdenÜ tÒ G, tò d¢ B pantÛ, Žmfñterai
m¢n aß prot‹seiw ¤pÛ ti ceudeÝw, tò d¢ sump¡rasma Žlh-
y¡w.
„Vsaætvw d¢ kaÜ t°w m¢n ÷lhw ceudoèw t°w d' ÷lhw
Žlhyoèw lambanom¡nhw. ¤gxvreÝ gŒr kaÜ tò A kaÜ tò B
pantÜ tÒ G §pesyai, tò m¡ntoi A tinÜ tÒ B m¯ êp‹rxein,
oåon zÒon kaÜ leukòn pantÜ kæknÄ §petai, tò m¡ntoi zÒon
oé pantÜ êp‹rxei leukÒ. tey¡ntvn oïn ÷rvn toioætvn, ¤Œn lhfy»
tò m¢n B ÷lÄ tÒ G êp‹rxein, tò d¢ A ÷lÄ m¯ êp‹rxein,
² m¢n B G ÷lh ¦stai Žlhy®w, ² d¢ A G ÷lh ceud®w, kaÜ
tò sump¡rasma Žlhy¡w. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ tò m¢n B G ceè-
dow, tò d¢ A G Žlhy¡w: oß gŒr aétoÜ ÷roi pròw t¯n Žpñ-
deijin [m¡lan-kæknos-cuxon]. ŽllŒ kaÜ eÞ Žmfñterai
lamb‹nointo katafatikaÛ. oéd¢n gŒr kvlæei tò m¢n B
pantÜ tÒ G §pesyai, tò d¢ A ÷lÄ m¯ êp‹rxein, kaÜ tò
A tinÜ tÒ B êp‹rxein, oåon kæknÄ pantÜ zÒon, m¡lan
d' oédenÜ kæknÄ, kaÜ tò m¡lan êp‹rxei tinÜ zÐÄ. Ëst' ’n
lhfy» tò A kaÜ tò B pantÜ tÒ G êp‹rxein, ² m¢n B G
÷lh Žlhy®w, ² d¢ A G ÷lh ceud®w, kaÜ tò sump¡rasma
Žlhy¡w. õmoÛvw d¢ kaÜ t°w A G lhfyeÛshw Žlhyoèw: diŒ
gŒr tÇn aétÇn ÷rvn ² Žpñdeijiw.
P‹lin t°w m¢n ÷lhw Žlh-
yoèw oëshw, t°w d' ¤pÛ ti ceudoèw. ¤gxvreÝ gŒr tò m¢n B
pantÜ tÒ G êp‹rxein, tò d¢ A tinÛ, kaÜ tò A tinÜ tÒ B,
oåon dÛpoun m¢n pantÜ ŽnyrÅpÄ, kalòn d' oé pantÛ, kaÜ tò
kalòn tinÜ dÛpodi êp‹rxei. ¤Œn oïn lhfy» kaÜ tò A kaÜ
tò B ÷lÄ tÒ G êp‹rxein, ² m¢n B G ÷lh Žlhy®w, ² d¢
A G ¤pÛ ti ceud®w, tò d¢ sump¡rasma Žlhy¡w. õmoÛvw d¢
kaÜ t°w m¢n A G Žlhyoèw t°w d¢ B G ¤pÛ ti ceudoèw lam-
banom¡nhw: metatey¡ntvn gŒr tÇn aétÇn ÷rvn ¦stai ² Žpñ-
deijiw. kaÜ t°w m¢n sterhtik°w t°w d¢ katafatik°w oëshw.
¤peÜ gŒr ¤gxvreÝ tò m¢n B ÷lÄ tÒ G êp‹rxein, tò d¢ A
tinÛ, kaÜ ÷tan oìtvw ¦xvsin, oé pantÜ tÒ B tò A, ¤Œn oïn lh-
fy» tò m¢n B ÷lÄ tÒ G êp‹rxein, tò d¢ A mhdenÛ, ²
m¢n sterhtik¯ ¤pÛ ti ceud®w, ² d' ¥t¡ra ÷lh Žlhy¯w kaÜ tò
sump¡rasma. p‹lin ¤peÜ d¡deiktai ÷ti toè m¢n A mhdenÜ
êp‹rxontow tÒ G, toè d¢ B tinÛ, ¤gxvreÝ tò A tinÜ tÒ B
m¯ êp‹rxein, faneròn ÷ti kaÜ t°w m¢n A G ÷lhw Žlhyoèw
oëshw, t°w d¢ B G ¤pÛ ti ceudoèw, ¤gxvreÝ tò sump¡rasma
eänai Žlhy¡w. ¤Œn gŒr lhfy» tò m¢n A mhdenÜ tÒ G, tò d¢
B pantÛ, ² m¢n A G ÷lh Žlhy®w, ² d¢ B G ¤pÛ ti ceud®w.
Faneròn d¢ kaÜ ¤pÜ tÇn ¤n m¡rei sullogismÇn ÷ti p‹n-
tvw ¦stai diŒ ceudÇn Žlhy¡w. oß gŒr aétoÜ ÷roi lhpt¡oi
kaÜ ÷tan kayñlou Îsin aß prot‹seiw, oß m¢n ¤n toÝw kath-
gorikoÝw kathgorikoÛ, oß d' ¤n toÝw sterhtikoÝw sterhtikoÛ.
oéd¢n gŒr diaf¡rei mhdenÜ êp‹rxontow pantÜ labeÝn êp‹r-
xein, kaÜ tinÜ êp‹rxontow kayñlou labeÝn êp‹rxein, pròw
t¯n tÇn ÷rvn ¦kyesin: õmoÛvw d¢ kaÜ ¤pÜ tÇn sterhtikÇn.
Faneròn oïn ÷ti ’n m¢n  tò sump¡rasma ceèdow,
Žn‹gkh, ¤j Ïn õ lñgow, ceud° eänai µ p‹nta µ ¦nia, ÷tan
d' Žlhy¡w, oék Žn‹gkh Žlhy¢w eänai oëte tÜ oëte p‹nta, Žll'
¦sti mhdenòw öntow Žlhyoèw tÇn ¤n tÒ sullogismÒ tò sum-
p¡rasma õmoÛvw eänai Žlhy¡w: oé m¯n ¤j Žn‹gkhw. aàtion d'
÷ti ÷tan dæo ¦xú oìtv pròw llhla Ëste yat¡rou öntow ¤j
Žn‹gkhw eänai y‹teron, toætou m¯ öntow m¢n oéd¢ y‹teron ¦stai,
öntow d' oék Žn‹gkh eänai y‹teron: toè d' aétoè öntow kaÜ m¯
öntow Ždænaton ¤j Žn‹gkhw eänai tò aétñ: l¡gv d' oåon toè
A öntow leukoè tò B eänai m¡ga ¤j Žn‹gkhw, kaÜ m¯ öntow
leukoè toè A tò B eänai m¡ga ¤j Žn‹gkhw. ÷tan gŒr toudÜ ön-
tow leukoè, toè A, todÜ Žn‹gkh m¡ga eänai, tò B, meg‹lou
d¢ toè B öntow tò G m¯ leukñn, Žn‹gkh, eÞ tò A leukñn,
tò G m¯ eänai leukñn. kaÜ ÷tan dæo öntvn yat¡rou öntow
Žn‹gkh y‹teron eänai, toætou m¯ öntow Žn‹gkh tò prÇton m¯
eänai. toè d¯ B m¯ öntow meg‹lou tò A oéx oåñn te leukòn
eänai. toè d¢ A m¯ öntow leukoè eÞ Žn‹gkh tò B m¡ga eänai,
sumbaÛnei ¤j Žn‹gkhw toè B meg‹lou m¯ öntow aétò tò B
eänai m¡ga: toèto d' Ždænaton. eÞ gŒr tò B m¯ ¦sti m¡ga,
tò A oék ¦stai leukòn ¤j Žn‹gkhw. eÞ oïn m¯ öntow toætou leu-
koè tò B ¦stai m¡ga, sumbaÛnei, eÞ tò B m¯ ¦sti m¡ga,
eänai m¡ga, Éw diŒ triÇn.
Tò d¢ kæklÄ kaÜ ¤j Žll®lvn deÛknusyaÛ ¤sti tò diŒ
toè sumper‹smatow kaÜ toè Žn‹palin t» kathgorÛ& t¯n
¥t¡ran labñnta prñtasin sumper‹nasyai t¯n loip®n, ¶n
¤l‹mbanen ¤n yat¡rÄ sullogismÒ. oåon eÞ ¦dei deÝjai ÷ti
tò A tÒ G pantÜ êp‹rxei, ¦deije d¢ diŒ toè B, p‹lin eÞ
deiknæoi ÷ti tò A tÒ B êp‹rxei, labÆn tò m¢n A tÒ G
êp‹rxein tò d¢ G tÒ B [kaÜ tò A tÒ B]: prñteron d' Žn‹-
palin ¦labe tò B tÒ G êp‹rxon. µ eÞ [÷ti] tò B tÒ G deÝ
deÝjai êp‹rxon, eÞ l‹boi tò A katŒ toè G, ù ·n sump¡-
rasma, tò d¢ B katŒ toè A êp‹rxein: prñteron d' ¤l®-
fyh Žn‹palin tò A katŒ toè B. llvw d' oék ¦stin ¤j Žl-
l®lvn deÝjai. eàte gŒr llo m¡son l®cetai, oé kæklÄ:
oéd¢n gŒr lamb‹netai tÇn aétÇn: eàte toætvn ti, Žn‹gkh
y‹teron mñnon: eÞ gŒr mfv, taétòn ¦stai sump¡rasma,
deÝ d' §teron.
ƒEn m¢n oïn toÝw m¯ Žntistr¡fousin ¤j Žnapo-
deÛktou t°w ¥t¡raw prot‹sevw gÛnetai õ sullogismñw: oé gŒr
¦stin ŽpodeÝjai diŒ toætvn tÇn ÷rvn ÷ti tÒ m¡sÄ tò trÛton
êp‹rxei µ tÒ prÅtÄ tò m¡son. ¤n d¢ toÝw Žntistr¡fousin
¦sti p‹nta deiknænai di' Žll®lvn, oåon eÞ tò A kaÜ tò B
kaÜ tò G Žntistr¡fousin Žll®loiw. dedeÛxyv gŒr tò A G
diŒ m¡sou toè B, kaÜ p‹lin tò A B di‹ te toè sumper‹-
smatow kaÜ diŒ t°w B G prot‹sevw ŽntistrafeÛshw, Ésaæ-
tvw d¢ kaÜ tò B G di‹ te toè sumper‹smatow kaÜ t°w A B
prot‹sevw Žntestramm¡nhw. deÝ d¢ t®n te G B kaÜ t¯n B A
prñtasin ŽpodeÝjai: taætaiw gŒr ŽnapodeÛktoiw kexr®meya
mñnaiw. ¤Œn oïn lhfy» tò B pantÜ tÒ G êp‹rxein kaÜ tò G
pantÜ tÒ A, sullogismòw ¦stai toè B pròw tò A. p‹lin
¤Œn lhfy» tò m¢n G pantÜ tÒ A, tò d¢ A pantÜ tÒ B,
pantÜ tÒ B tò G Žn‹gkh êp‹rxein. ¤n Žmfot¡roiw d¯ toæ-
toiw toÝw sullogismoÝw ² G A prñtasiw eàlhptai Žnapñ-
deiktow: aß gŒr §terai dedeigm¡nai ·san. Ëst' ’n taæthn
ŽpodeÛjvmen, ‘pasai ¦sontai dedeigm¡nai di' Žll®lvn. ¤Œn
oïn lhfy» tò G pantÜ tÒ B kaÜ tò B pantÜ tÒ A êp‹r-
xein, ŽmfñteraÛ te aß prot‹seiw Žpodedeigm¡nai lamb‹-
nontai, kaÜ tò G tÒ A Žn‹gkh êp‹rxein. faneròn oïn ÷ti
¤n mñnoiw toÝw Žntistr¡fousi kæklÄ kaÜ di' Žll®lvn ¤nd¡xe-
tai gÛnesyai tŒw ŽpodeÛjeiw, ¤n d¢ toÝw lloiw Éw prñteron
eàpomen. sumbaÛnei d¢ kaÜ ¤n toætoiw aétÒ tÒ deiknum¡nÄ
xr°syai pròw t¯n Žpñdeijin: tò m¢n gŒr G katŒ toè B kaÜ
tò B katŒ toè A deÛknutai lhfy¡ntow toè G katŒ toè A l¡-
gesyai, tò d¢ G katŒ toè A diŒ toætvn deÛknutai tÇn pro-
t‹sevn, Ëste tÒ sumper‹smati xrÅmeya pròw t¯n Žpñ-
deijin.
ƒEpÜ d¢ tÇn sterhtikÇn sullogismÇn Ïde deÛknutai ¤j
Žll®lvn. ¦stv tò m¢n B pantÜ tÒ G êp‹rxein, tò d¢ A oé-
denÜ tÒ B: sump¡rasma ÷ti tò A oédenÜ tÒ G. eÞ d¯ p‹lin
deÝ sumper‹nasyai ÷ti tò A oédenÜ tÒ B, ù p‹lai ¦la-
ben, ¦stv tò m¢n A mhdenÜ tÒ G, tò d¢ G pantÜ tÒ B: oìtv
gŒr Žn‹palin ² prñtasiw. eÞ d' ÷ti tò B tÒ G deÝ sumpe-
r‹nasyai, oék¡y' õmoÛvw Žntistrept¡on tò A B (² gŒr aét¯
prñtasiw, tò B mhdenÜ tÒ A kaÜ tò A mhdenÜ tÒ B êp‹r-
xein), ŽllŒ lhpt¡on, Ú tò A mhdenÜ êp‹rxei, tò B pantÜ
êp‹rxein. ¦stv tò A mhdenÜ tÒ G êp‹rxein, ÷per ·n tò
sump¡rasma: Ú d¢ tò A mhdenÛ, tò B eÞl®fyv pantÜ
êp‹rxein: Žn‹gkh oïn tò B pantÜ tÒ G êp‹rxein. Ëste
triÇn öntvn §kaston sump¡rasma g¡gone, kaÜ tò kæklÄ
Žpodeiknænai toèt' ¦sti, tò tò sump¡rasma lamb‹nonta kaÜ
Žn‹palin t¯n ¥t¡ran prñtasin t¯n loip¯n sullogÛzesyai.
ƒEpÜ d¢ tÇn ¤n m¡rei sullogismÇn t¯n m¢n kayñlou prñ-
tasin oék ¦stin ŽpodeÝjai diŒ tÇn ¥t¡rvn, t¯n d¢ katŒ m¡-
row ¦stin. ÷ti m¢n oïn oék ¦stin ŽpodeÝjai t¯n kayñlou, fane-
rñn: tò m¢n gŒr kayñlou deÛknutai diŒ tÇn kayñlou, tò d¢
sump¡rasma oék ¦sti kayñlou, deÝ d' ¤k toè sumper‹sma-
tow deÝjai kaÜ t°w ¥t¡raw prot‹sevw. ¦ti ÷lvw oéd¢ gÛnetai
sullogismòw ŽntistrafeÛshw t°w prot‹sevw: ¤n m¡rei gŒr
Žmfñterai gÛnontai aß prot‹seiw. t¯n d' ¤pÜ m¡rouw ¦stin. de-
deÛxyv gŒr tò A katŒ tinòw toè G diŒ toè B. ¤Œn oïn lh-
fy» tò B pantÜ tÒ A kaÜ tò sump¡rasma m¡nú, tò B tinÜ
tÒ G êp‹rjei: gÛnetai gŒr tò prÇton sx°ma, kaÜ tò A
m¡son. eÞ d¢ sterhtikòw õ sullogismñw, t¯n m¢n kayñlou prñ-
tasin oék ¦sti deÝjai, di' ù kaÜ prñteron ¤l¡xyh: t¯n d' ¤n m¡-
rei ¦stin, ¤Œn õmoÛvw Žntistraf» tò A B Ësper kŽpÜ tÇn ka-
yñlou, [oék ¦sti, diŒ prosl®cevw d' ¦stin,] oåon Ú tò A tinÜ
m¯ êp‹rxei, tò B tinÜ êp‹rxein: llvw gŒr oé gÛnetai
sullogismòw diŒ tò Žpofatik¯n eänai t¯n ¤n m¡rei prñ-
tasin.
ƒEn d¢ tÒ deut¡rÄ sx®mati tò m¢n katafatikòn oék
¦sti deÝjai diŒ toætou toè trñpou, tò d¢ sterhtikòn ¦stin. tò m¢n
oïn kathgorikòn oé deÛknutai diŒ tò m¯ Žmfot¡raw eänai
tŒw prot‹seiw katafatik‹w: tò gŒr sump¡rasma sterhti-
kñn ¤sti, tò d¢ kathgorikòn ¤j Žmfot¡rvn ¤deÛknuto kata-
fatikÇn. tò d¢ sterhtikòn Ïde deÛknutai. êparx¡tv tò A
pantÜ tÒ B, tÒ d¢ G mhdenÛ: sump¡rasma tò B oédenÜ
tÒ G. ¤Œn oïn lhfy» tò B pantÜ tÒ A êp‹rxon, [tÒ d¢ G
mhdenÛ,] Žn‹gkh tò A mhdenÜ tÒ G êp‹rxein: gÛnetai gŒr
tò deæteron sx°ma: m¡son tò B. eÞ d¢ tò A B sterhtikòn
¤l®fyh, y‹teron d¢ kathgorikñn, tò prÇton ¦stai sx°ma.
tò m¢n gŒr G pantÜ tÒ A, tò d¢ B oédenÜ tÒ G, Ëst' oé-
denÜ tÒ A tò B: oéd' ra tò A tÒ B. diŒ m¢n oïn toè
sumper‹smatow kaÜ t°w miw prot‹sevw oé gÛnetai sul-
logismñw, proslhfyeÛshw d' ¥t¡raw ¦stai. eÞ d¢ m¯ kayñ-
lou õ sullogismñw, ² m¢n ¤n ÷lÄ prñtasiw oé deÛknutai
diŒ t¯n aét¯n aÞtÛan ´nper eàpomen kaÜ prñteron, ² d' ¤n m¡-
rei deÛknutai, ÷tan  tò kayñlou kathgorikñn: êparx¡tv
gŒr tò A pantÜ tÒ B, tÒ d¢ G m¯ pantÛ: sump¡rasma B G.
¤Œn oïn lhfy» tò B pantÜ tÒ A, tÒ d¢ G oé pantÛ, tò A
tinÜ tÒ G oéx êp‹rjei: m¡son B. eÞ d' ¤stÜn ² kayñlou ste-
rhtik®, oé deixy®setai ² A G prñtasiw Žntistraf¡ntow toè A B:
sumbaÛnei gŒr µ Žmfot¡raw µ t¯n ¥t¡ran prñtasin gÛnesyai
Žpofatik®n, Ëst' oék ¦stai sullogismñw. Žll' õmoÛvw
deixy®setai Éw kaÜ ¤pÜ tÇn kayñlou, ¤Œn lhfy», Ú tò B
tinÜ m¯ êp‹rxei, tò A tinÜ êp‹rxein.
ƒEpÜ d¢ toè trÛtou sx®matow ÷tan m¢n Žmfñterai aß
prot‹seiw kayñlou lhfyÇsin, oék ¤nd¡xetai deÝjai di' Žll®-
lvn: tò m¢n gŒr kayñlou deÛknutai diŒ tÇn kayñlou, tò
d' ¤n toætÄ sump¡rasma ŽeÜ katŒ m¡row, Ëste faneròn ÷ti
÷lvw oék ¤nd¡xetai deÝjai diŒ toætou toè sx®matow t¯n
kayñlou prñtasin.
ƒEŒn d' ² m¢n  kayñlou ² d' ¤n m¡rei,
pot¢ m¢n ¦stai pot¢ d' oék ¦stai. ÷tan m¢n oïn Žmfñterai
kathgorikaÜ lhfyÇsi kaÜ tò kayñlou g¡nhtai pròw tÒ ¤l‹t-
toni krÄ, ¦stai, ÷tan d¢ pròw yat¡rÄ, oék ¦stai. êpar-
x¡tv gŒr tò A pantÜ tÒ G, tò d¢ B tinÛ: sump¡rasma
tò A B. ¤Œn oïn lhfy» tò G pantÜ tÒ A êp‹rxein, tò m¢n
G d¡deiktai tinÜ tÒ B êp‹rxon, tò d¢ B tinÜ tÒ G oé d¡-
deiktai. kaÛtoi Žn‹gkh, eÞ tò G tinÜ tÒ B, kaÜ tò B tinÜ
tÒ G êp‹rxein. Žll' oé taétñn ¤sti tñde tÒde kaÜ tñde
tÒde êp‹rxein: ŽllŒ proslhpt¡on, eÞ tñde tinÜ tÒde, kaÜ
y‹teron tinÜ tÒde. toætou d¢ lhfy¡ntow oék¡ti gÛnetai ¤k toè
sumper‹smatow kaÜ t°w ¥t¡raw prot‹sevw õ sullogismñw.
eÞ d¢ tò B pantÜ tÒ G, tò d¢ A tinÜ tÒ G, ¦stai deÝ-
jai tò A G, ÷tan lhfy» tò m¢n G pantÜ tÒ B êp‹rxein,
tò d¢ A tinÛ. eÞ gŒr tò G pantÜ tÒ B, tò d¢ A tinÜ tÒ B,
Žn‹gkh tò A tinÜ tÒ G êp‹rxein: m¡son tò B. kaÜ ÷tan Â
² m¢n kathgorik¯ ² d¢ sterhtik®, kayñlou d' ² kathgorik®,
deixy®setai ² ¥t¡ra. êparx¡tv gŒr tò B pantÜ tÒ G, tò
d¢ A tinÜ m¯ êparx¡tv: sump¡rasma ÷ti tò A tinÜ tÒ B
oéx êp‹rxei. ¤Œn oïn proslhfy» tò G pantÜ tÒ B êp‹r-
xein, Žn‹gkh tò A tinÜ tÒ G m¯ êp‹rxein: m¡son tò B.
÷tan d' ² sterhtik¯ kayñlou g¡nhtai, oé deÛknutai ² ¥t¡ra,
eÞ m¯ Ësper ¤pÜ tÇn prñteron, ¤Œn lhfy», Ú toèto tinÜ
m¯ êp‹rxei, y‹teron tinÜ êp‹rxein, oåon eÞ tò m¢n A mh-
denÜ tÒ G, tò d¢ B tinÛ: sump¡rasma ÷ti tò A tinÜ tÒ B
oéx êp‹rxei. ¤Œn oïn lhfy», Ú tò A tinÜ m¯ êp‹rxei,
tò G tinÜ êp‹rxein, Žn‹gkh tò G tinÜ tÒ B êp‹rxein. l-
lvw d' oék ¦stin Žntistr¡fonta t¯n kayñlou prñtasin deÝjai
t¯n ¥t¡ran: oédamÇw gŒr ¦stai sullogismñw.
[Faneròn oïn ÷ti ¤n m¢n tÒ prÅtÄ sx®mati ² di' Žl-
l®lvn deÝjiw di‹ te toè trÛtou kaÜ diŒ toè prÅtou gÛnetai sx®-
matow. kathgorikoè m¢n gŒr öntow toè sumper‹smatow diŒ
toè prÅtou, sterhtikoè d¢ diŒ toè ¤sx‹tou: lamb‹netai
g‹r, Ú toèto mhdenÛ, y‹teron pantÜ êp‹rxein. ¤n d¢ tÒ m¡sÄ
kayñlou m¢n öntow toè sullogismoè di' aétoè te kaÜ diŒ toè
prÅtou sx®matow, ÷tan d' ¤n m¡rei, di' aétoè te kaÜ toè
¤sx‹tou. ¤n d¢ tÒ trÛtÄ di' aétoè p‹ntew. faneròn d¢ kaÜ
÷ti ¤n tÒ trÛtÄ kaÜ tÒ m¡sÄ oß m¯ di' aétÇn ginñmenoi
sullogismoÜ µ oék eÞsÜ katŒ t¯n kæklÄ deÝjin µ ŽteleÝw.]
Tò d' Žntistr¡fein ¤stÜ tò metatiy¡nta tò sump¡rasma
poieÝn tòn sullogismòn ÷ti µ tò kron tÒ m¡sÄ oéx êp‹r-
jei µ toèto tÒ teleutaÛÄ. Žn‹gkh gŒr toè sumper‹smatow
Žntistraf¡ntow kaÜ t°w ¥t¡raw menoæshw prot‹sevw ŽnaireÝ-
syai t¯n loip®n: eÞ gŒr ¦stai, kaÜ tò sump¡rasma ¦stai.
diaf¡rei d¢ tò Žntikeim¡nvw µ ¤nantÛvw Žntistr¡fein tò sum-
p¡rasma: oé gŒr õ aétòw gÛnetai sullogismòw ¥kat¡rvw
Žntistraf¡ntow: d°lon d¢ toèt' ¦stai diŒ tÇn ¥pom¡nvn. l¡gv
d' ŽntikeÝsyai m¢n tò pantÜ tÒ oé pantÜ kaÜ tò tinÜ tÒ oé-
denÛ, ¤nantÛvw d¢ tò pantÜ tÒ oédenÜ kaÜ tò tinÜ tÒ oé tinÜ
êp‹rxein. ¦stv gŒr dedeigm¡non tò A katŒ toè G diŒ m¡-
sou toè B. eÞ d¯ tò A lhfyeÛh mhdenÜ tÒ G êp‹rxein, tÒ
d¢ B pantÛ, oédenÜ tÒ G êp‹rjei tò B. kaÜ eÞ tò m¢n A
mhdenÜ tÒ G, tò d¢ B pantÜ tÒ G, tò A oé pantÜ tÒ B
kaÜ oéx plÇw oédenÛ: oé gŒr ¤deÛknuto tò kayñlou diŒ toè
¤sx‹tou sx®matow. ÷lvw d¢ t¯n pròw tÒ meÛzoni krÄ
prñtasin oék ¦stin Žnaskeu‹sai kayñlou diŒ t°w Žntistro-
f°w: ŽeÜ gŒr ŽnaireÝtai diŒ toè trÛtou sx®matow: Žn‹gkh
gŒr pròw tò ¦sxaton kron Žmfot¡raw labeÝn tŒw prot‹-
seiw. kaÜ eÞ sterhtikòw õ sullogismñw, Ésaætvw. dedeÛxyv
gŒr tò A mhdenÜ tÒ G êp‹rxon diŒ toè B. oékoèn ’n lh-
fy» tò A tÒ G pantÜ êp‹rxein, tÒ d¢ B mhdenÛ, oédenÜ
tÒ G tò B êp‹rjei. kaÜ eÞ tò A kaÜ tò B pantÜ tÒ G,
tò A tinÜ tÒ B: Žll' oédenÜ êp°rxen.
ƒEŒn d' Žntikeim¡nvw Žntistraf» tò sump¡rasma, kaÜ
oß sullogismoÜ ŽntikeÛmenoi kaÜ oé kayñlou ¦sontai. gÛne-
tai gŒr ² ¥t¡ra prñtasiw ¤n m¡rei, Ëste kaÜ tò sump¡ra-
sma ¦stai katŒ m¡row. ¦stv gŒr kathgorikòw õ sullogi-
smñw, kaÜ Žntistref¡syv oìtvw. oékoèn eÞ tò A oé pantÜ
tÒ G, tÒ d¢ B pantÛ, tò B oé pantÜ tÒ G: kaÜ eÞ tò m¢n
A m¯ pantÜ tÒ G, tò d¢ B pantÛ, tò A oé pantÜ tÒ B.
õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ sterhtikòw õ sullogismñw. eÞ gŒr tò A
tinÜ tÒ G êp‹rxei, tÒ d¢ B mhdenÛ, tò B tinÜ tÒ G oéx
êp‹rjei, oéx plÇw oédenÛ: kaÜ eÞ tò m¢n A tÒ G tinÛ,
tò d¢ B pantÛ, Ësper ¤n Žrx» ¤l®fyh, tò A tinÜ tÒ B
êp‹rjei.
ƒEpÜ d¢ tÇn ¤n m¡rei sullogismÇn ÷tan m¢n Žntikei-
m¡nvw Žntistr¡fhtai tò sump¡rasma, Žnairoèntai Žmfñte-
rai aß prot‹seiw, ÷tan d' ¤nantÛvw, oédet¡ra. oé gŒr ¦ti
sumbaÛnei, kay‹per ¤n toÝw kayñlou, ŽnaireÝn ¤lleÛpontow
toè sumper‹smatow katŒ t¯n Žntistrof®n, Žll' oéd' ÷lvw
ŽnaireÝn. dedeÛxyv gŒr tò A katŒ tinòw toè G. oékoèn ’n
lhfy» tò A mhdenÜ tÒ G êp‹rxein, tò d¢ B tinÛ, tò A
tÒ B tinÜ oéx êp‹rjei: kaÜ eÞ tò A mhdenÜ tÒ G, tÒ d¢
B pantÛ, oédenÜ tÒ G tò B. Ëst' Žnairoèntai Žmfñterai.
¤Œn d' ¤nantÛvw Žntistraf», oédet¡ra. eÞ gŒr tò A tinÜ tÒ
G m¯ êp‹rxei, tÒ d¢ B pantÛ, tò B tinÜ tÒ G oéx
êp‹rjei, Žll' oëpv ŽnaireÝtai tò ¤j Žrx°w: ¤nd¡xetai
gŒr tinÜ êp‹rxein kaÜ tinÜ m¯ êp‹rxein. t°w d¢ kayñlou,
t°w A B, ÷lvw oéd¢ gÛnetai sullogismñw: eÞ gŒr tò m¢n
A tinÜ tÒ G m¯ êp‹rxei, tò d¢ B tinÜ êp‹rxei, oédet¡ra
kayñlou tÇn prot‹sevn. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ sterhtikòw õ sul-
logismñw: eÞ m¢n gŒr lhfyeÛh tò A pantÜ tÒ G êp‹r-
xein, Žnairoèntai Žmfñterai, eÞ d¢ tinÛ, oédet¡ra. Žpñdei-
jiw d' ² aét®.
ƒEn d¢ tÒ deut¡rÄ sx®mati t¯n m¢n pròw tÒ meÛzoni
krÄ prñtasin oék ¦stin ŽneleÝn ¤nantÛvw, õpotervsoèn t°w
Žntistrof°w ginom¡nhw: ŽeÜ gŒr ¦stai tò sump¡rasma ¤n tÒ
trÛtÄ sx®mati, kayñlou d' oék ·n ¤n toætÄ sullogismñw.
t¯n d' ¥t¡ran õmoÛvw Žnair®somen t» Žntistrof». l¡gv d¢
tò õmoÛvw, eÞ m¢n ¤nantÛvw Žntistr¡fetai, ¤nantÛvw, eÞ d'
Žntikeim¡nvw, Žntikeim¡nvw. êparx¡tv gŒr tò A pantÜ tÒ
B, tÒ d¢ G mhdenÛ: sump¡rasma B G. ¤Œn oïn lhfy» tò
B pantÜ tÒ G êp‹rxein kaÜ tò A B m¡nú, tò A pantÜ tÒ
G êp‹rjei: gÛnetai gŒr tò prÇton sx°ma. eÞ d¢ tò B
pantÜ tÒ G, tò d¢ A mhdenÜ tÒ G, tò A oé pantÜ tÒ B:
sx°ma tò ¦sxaton. ¤Œn d' Žntikeim¡nvw Žntistraf» tò B G,
² m¢n A B õmoÛvw deixy®setai, ² d¢ A G Žntikeim¡nvw. eÞ
gŒr tò B tinÜ tÒ G, tò d¢ A mhdenÜ tÒ G, tò A tinÜ tÒ
B oéx êp‹rjei. p‹lin eÞ tò B tinÜ tÒ G, tò d¢ A pantÜ
tÒ B, tò A tinÜ tÒ G, Ëst' ŽntikeÛmenow gÛnetai õ sullo-
gismñw. õmoÛvw d¢ deixy®setai kaÜ eÞ Žn‹palin ¦xoien aß
prot‹seiw. eÞ d' ¤stÜn ¤pÜ m¡rouw õ sullogismñw, ¤nantÛvw
m¢n Žntistrefom¡nou toè sumper‹smatow oédet¡ra tÇn pro-
t‹sevn ŽnaireÝtai, kay‹per oéd' ¤n tÒ prÅtÄ sx®mati,
Žntikeim¡nvw d' Žmfñterai. keÛsyv gŒr tò A tÒ m¢n B
mhdenÜ êp‹rxein, tÒ d¢ G tinÛ: sump¡rasma B G. ¤Œn oïn
tey» tò B tinÜ tÒ G êp‹rxein kaÜ tò A B m¡nú, sump¡-
rasma ¦stai ÷ti tò A tinÜ tÒ G oéx êp‹rxei, Žll' oék
Žn¹rhtai tò ¤j Žrx°w: ¤nd¡xetai gŒr tinÜ êp‹rxein kaÜ m¯
êp‹rxein. p‹lin eÞ tò B tinÜ tÒ G kaÜ tò A tinÜ tÒ G, oék
¦stai sullogismñw: oéd¡teron gŒr kayñlou tÇn eÞlhmm¡nvn.
Ëst' oék ŽnaireÝtai tò A B. ¤Œn d' Žntikeim¡nvw Žntistr¡fh-
tai, Žnairoèntai Žmfñterai. eÞ gŒr tò B pantÜ tÒ G, tò
d¢ A mhdenÜ tÒ B, oédenÜ tÒ G tò A: ·n d¢ tinÛ. p‹lin
eÞ tò B pantÜ tÒ G, tò d¢ A tinÜ tÒ G, tinÜ tÒ B tò A.
² aét¯ d' Žpñdeijiw kaÜ eÞ tò kayñlou kathgorikñn.
ƒEpÜ d¢ toè trÛtou sx®matow ÷tan m¢n ¤nantÛvw Žnti-
str¡fhtai tò sump¡rasma, oédet¡ra tÇn prot‹sevn ŽnaireÝ-
tai kat' oéd¡na tÇn sullogismÇn, ÷tan d' Žntikeim¡nvw,
Žmfñterai kaÜ ¤n ‘pasin. dedeÛxyv gŒr tò A tinÜ tÒ B
êp‹rxon, m¡son d' eÞl®fyv tò G, ¦stvsan d¢ kayñlou aß
prot‹seiw. oékoèn ¤Œn lhfy» tò A tinÜ tÒ B m¯ êp‹rxein,
tò d¢ B pantÜ tÒ G, oé gÛnetai sullogismòw toè A kaÜ
toè G. oéd' eÞ tò A tÒ m¢n B tinÜ m¯ êp‹rxei, tÒ d¢ G
pantÛ, oék ¦stai toè B kaÜ toè G sullogismñw. õmoÛvw d¢
deixy®setai kaÜ eÞ m¯ kayñlou aß prot‹seiw. µ gŒr Žmfo-
t¡raw Žn‹gkh katŒ m¡row eänai diŒ t°w Žntistrof°w, µ tò
kayñlou pròw tÒ ¤l‹ttoni krÄ gÛnesyai: oìtv d' oék ·n
sullogismòw oët' ¤n tÒ prÅtÄ sx®mati oët' ¤n tÒ m¡sÄ.
¤Œn d' Žntikeim¡nvw Žntistr¡fhtai, aß prot‹seiw Žnairoèn-
tai Žmfñterai. eÞ gŒr tò A mhdenÜ tÒ B, tò d¢ B pantÜ
tÒ G, tò A oédenÜ tÒ G: p‹lin eÞ tò A tÒ m¢n B mh-
denÛ, tÒ d¢ G pantÛ, tò B oédenÜ tÒ G. kaÜ eÞ ² ¥t¡ra
m¯ kayñlou, Ésaætvw. eÞ gŒr tò A mhdenÜ tÒ B, tò d¢ B
tinÜ tÒ G, tò A tinÜ tÒ G oéx êp‹rjei: eÞ d¢ tò A tÒ
m¢n B mhdenÛ, tÒ d¢ G pantÛ, oédenÜ tÒ G tò B.
„OmoÛvw
d¢ kaÜ eÞ sterhtikòw õ sullogismñw. dedeÛxyv gŒr tò A
tinÜ tÒ B m¯ êp‹rxon, ¦stv d¢ kathgorikòn m¢n tò B G,
Žpofatikòn d¢ tò A G: oìtv gŒr ¤gÛneto õ sullogismñw.
÷tan m¢n oïn tò ¤nantÛon lhfy» tÒ sumper‹smati, oék ¦stai
sullogismñw. eÞ gŒr tò A tinÜ tÒ B, tò d¢ B pantÜ tÒ
G, oék ·n sullogismòw toè A kaÜ toè G. oéd' eÞ tò A tinÜ tÒ
B, tÒ d¢ G mhdenÛ, oék ·n toè B kaÜ toè G sullogismñw.
Ëste oék Žnairoèntai aß prot‹seiw. ÷tan d¢ tò ŽntikeÛmenon,
Žnairoèntai. eÞ gŒr tò A pantÜ tÒ B kaÜ tò B tÒ G, tò
A pantÜ tÒ G: Žll' oédenÜ êp°rxen. p‹lin eÞ tò A pantÜ
tÒ B, tÒ d¢ G mhdenÛ, tò B oédenÜ tÒ G: ŽllŒ pantÜ
êp°rxen. õmoÛvw d¢ deÛknutai kaÜ eÞ m¯ kayñlou eÞsÜn aß
prot‹seiw. gÛnetai gŒr tò A G kayñlou te kaÜ sterhtikñn,
y‹teron d' ¤pÜ m¡rouw kaÜ kathgorikñn. eÞ m¢n oïn tò A pantÜ
tÒ B, tò d¢ B tinÜ tÒ G, tò A tinÜ tÒ G sumbaÛnei:
Žll' oédenÜ êp°rxen. p‹lin eÞ tò A pantÜ tÒ B, tÒ d¢ G
mhdenÛ, tò B oédenÜ tÒ G: ¦keito d¢ tinÛ. eÞ d¢ tò A tinÜ
tÒ B kaÜ tò B tinÜ tÒ G, oé gÛnetai sullogismñw: oéd'
eÞ tò A tinÜ tÒ B, tÒ d¢ G mhdenÛ, oéd' oìtvw. Ëst' ¤keÛ-
nvw m¢n Žnairoèntai, oìtv d' oék Žnairoèntai aß prot‹seiw.
Faneròn oïn diŒ tÇn eÞrhm¡nvn pÇw Žntistrefom¡nou
toè sumper‹smatow ¤n ¥k‹stÄ sx®mati gÛnetai sullogi-
smñw, kaÜ pñt' ¤nantÛow t» prot‹sei kaÜ pñt' ŽntikeÛmenow,
kaÜ ÷ti ¤n m¢n tÒ prÅtÄ sx®mati diŒ toè m¡sou kaÜ toè
¤sx‹tou gÛnontai oß sullogismoÛ, kaÜ ² m¢n pròw tÒ ¤l‹t-
toni krÄ ŽeÜ diŒ toè m¡sou ŽnaireÝtai, ² d¢ pròw tÒ meÛ-
zoni diŒ toè ¤sx‹tou: ¤n d¢ tÒ deut¡rÄ diŒ toè prÅtou kaÜ
toè ¤sx‹tou, ² m¢n pròw tÒ ¤l‹ttoni krÄ ŽeÜ diŒ toè
prÅtou sx®matow, ² d¢ pròw tÒ meÛzoni diŒ toè ¤sx‹tou:
¤n d¢ tÒ trÛtÄ diŒ toè prÅtou kaÜ diŒ toè m¡sou, kaÜ ²
m¢n pròw tÒ meÛzoni diŒ toè prÅtou ŽeÛ, ² d¢ pròw tÒ
¤l‹ttoni diŒ toè m¡sou.
TÛ m¢n oïn ¤stÜ tò Žntistr¡fein kaÜ pÇw ¤n ¥k‹stÄ
sx®mati kaÜ tÛw gÛnetai sullogismñw, fanerñn. õ d¢ diŒ
toè Ždun‹tou sullogismòw deÛknutai m¢n ÷tan ² ŽntÛfa-
siw tey» toè sumper‹smatow kaÜ proslhfy» llh prñta-
siw, gÛnetai d' ¤n ‘pasi toÝw sx®masin: ÷moion g‹r ¤sti
t» Žntistrof», pl¯n diaf¡rei tosoèton ÷ti Žntistr¡fetai
m¢n gegenhm¡nou sullogismoè kaÜ eÞlhmm¡nvn ŽmfoÝn tÇn
prot‹sevn, Žp‹getai d' eÞw Ždænaton oé proomologhy¡ntow
toè Žntikeim¡nou prñteron, ŽllŒ faneroè öntow ÷ti Žlhy¡w.
oß d' ÷roi õmoÛvw ¦xousin ¤n ŽmfoÝn, kaÜ ² aét¯ l°ciw
Žmfot¡rvn. oåon eÞ tò A tÒ B pantÜ êp‹rxei, m¡son d¢
tò G, ¤Œn êpotey» tò A µ m¯ pantÜ µ mhdenÜ tÒ B êp‹r-
xein, tÒ d¢ G pantÛ, ÷per ·n Žlhy¡w, Žn‹gkh tò G tÒ
B µ mhdenÜ µ m¯ pantÜ êp‹rxein. toèto d' Ždænaton, Ëste
ceèdow tò êpotey¡n: Žlhy¢w ra tò ŽntikeÛmenon. õmoÛvw d¢
kaÜ ¤pÜ tÇn llvn sxhm‹tvn: ÷sa gŒr Žntistrof¯n d¡xe-
tai, kaÜ tòn diŒ toè Ždun‹tou sullogismñn.
TŒ m¢n oïn lla probl®mata p‹nta deÛknutai diŒ
toè Ždun‹tou ¤n ‘pasi toÝw sx®masi, tò d¢ kayñlou ka-
thgorikòn ¤n m¢n tÒ m¡sÄ kaÜ tÒ trÛtÄ deÛknutai, ¤n d¢
tÒ prÅtÄ oé deÛknutai. êpokeÛsyv gŒr tò A tÒ B m¯ pantÜ
µ mhdenÜ êp‹rxein, kaÜ proseil®fyv llh prñtasiw õpo-
tervyenoèn, eàte tÒ A pantÜ êp‹rxein tò G eàte tò B pantÜ
tÒ D: oìtv gŒr ’n eàh tò prÇton sx°ma. eÞ m¢n oïn êpñ-
keitai m¯ pantÜ êp‹rxein tò A tÒ B, oé gÛnetai sullo-
gismòw õpotervyenoèn t°w prot‹sevw lambanom¡nhw, eÞ d¢
mhdenÛ, ÷tan m¢n ² B D proslhfy», sullogismòw m¢n ¦stai
toè ceædouw, oé deÛknutai d¢ tò prokeÛmenon. eÞ gŒr tò A
mhdenÜ tÒ B, tò d¢ B pantÜ tÒ D, tò A oédenÜ tÒ D.
toèto d' ¦stv Ždænaton: ceèdow ra tò mhdenÜ tÒ B tò A
êp‹rxein. Žll' oék eÞ tò mhdenÜ ceèdow, tò pantÜ Žlhy¡w.
¤Œn d' ² G A proslhfy», oé gÛnetai sullogismñw, oéd'
÷tan êpotey» m¯ pantÜ tÒ B tò A êp‹rxein. Ëste faneròn
÷ti tò pantÜ êp‹rxein oé deÛknutai ¤n tÒ prÅtÄ sx®mati
diŒ toè Ždun‹tou.
Tò d¡ ge tinÜ kaÜ tò mhdenÜ kaÜ m¯ pantÜ
deÛknutai. êpokeÛsyv gŒr tò A mhdenÜ tÒ B êp‹rxein, tò
d¢ B eÞl®fyv pantÜ µ tinÜ tÒ G. oékoèn Žn‹gkh tò A mh-
denÜ µ m¯ pantÜ tÒ G êp‹rxein. toèto d' Ždænaton ¦stv
gŒr Žlhy¢w kaÜ faneròn ÷ti pantÜ êp‹rxei tÒ G tò A Ëst' eÞ toèto ceèdow, Žn‹gkh tò A tinÜ tÒ B êp‹rxein. ¤Œn
d¢ pròw tÒ A lhfy» ² ¥t¡ra prñtasiw, oék ¦stai sullo-
gismñw. oéd' ÷tan tò ¤nantÛon tÒ sumper‹smati êpotey»,
oåon tò tinÜ m¯ êp‹rxein. faneròn oïn ÷ti tò ŽntikeÛmenon êpo-
yet¡on.
P‹lin êpokeÛsyv tò A tinÜ tÒ B êp‹rxein, eÞl®-
fyv d¢ tò G pantÜ tÒ A. Žn‹gkh oïn tò G tinÜ tÒ B
êp‹rxein. toèto d' ¦stv Ždænaton, Ëste ceèdow tò êpotey¡n.
eÞ d' oìtvw, Žlhy¢w tò mhdenÜ êp‹rxein. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ
sterhtikòn ¤l®fyh tò G A. eÞ d' ² pròw tÒ B eàlhptai prñ-
tasiw, oék ¦stai sullogismñw. ¤Œn d¢ tò ¤nantÛon êpotey»,
sullogismòw m¢n ¦stai kaÜ tò Ždænaton, oé deÛknutai d¢ tò
protey¡n. êpokeÛsyv gŒr pantÜ tÒ B tò A êp‹rxein, kaÜ
tò G tÒ A eÞl®fyv pantÛ. oékoèn Žn‹gkh tò G pantÜ tÒ
B êp‹rxein. toèto d' Ždænaton, Ëste ceèdow tò pantÜ tÒ B
tò A êp‹rxein. Žll' oëpv ge ŽnagkaÝon, eÞ m¯ pantÛ,
mhdenÜ êp‹rxein. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ pròw tÒ B lhfyeÛh ²
¥t¡ra prñtasiw: sullogismòw m¢n gŒr ¦stai kaÜ tò Ždæ-
naton, oék ŽnaireÝtai d' ² êpñyesiw: Ëste tò ŽntikeÛmenon
êpoyet¡on.
Pròw d¢ tò m¯ pantÜ deÝjai êp‹rxon tÒ B tò
A, êpoyet¡on pantÜ êp‹rxein: eÞ gŒr tò A pantÜ tÒ B
kaÜ tò G pantÜ tÒ A, tò G pantÜ tÒ B, Ëst' eÞ toèto
Ždænaton, ceèdow tò êpotey¡n. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ pròw tÒ B
¤l®fyh ² ¥t¡ra prñtasiw. kaÜ eÞ sterhtikòn ·n tò G A, Éw-
aætvw: kaÜ gŒr oìtv gÛnetai sullogismñw. ¤Œn d¢ pròw tÒ
B  tò sterhtikñn, oéd¢n deÛknutai. ¤Œn d¢ m¯ pantÜ ŽllŒ
tinÜ êp‹rxein êpotey», oé deÛknutai ÷ti oé pantÜ Žll' ÷ti
oédenÛ. eÞ gŒr tò A tinÜ tÒ B, tò d¢ G pantÜ tÒ A, tinÜ
tÒ B tò G êp‹rjei. eÞ oïn toèt' Ždænaton, ceèdow tò tinÜ
êp‹rxein tÒ B tò A, Ëst' Žlhy¢w tò mhdenÛ. toætou d¢
deixy¡ntow prosanaireÝtai tò Žlhy¡w: tò gŒr A tÒ B tinÜ
m¢n êp°rxe, tinÜ d' oéx êp°rxen. ¦ti oéd¢n parŒ t¯n êpñye-
sin sumbaÛnei [tò] Ždænaton: ceèdow gŒr ’n eàh, eàper ¤j
ŽlhyÇn m¯ ¦sti ceèdow sullogÛsasyai: nèn d' ¤stÜn Žlhy¡w:
êp‹rxei gŒr tò A tinÜ tÒ B. Ëst' oéx êpoyet¡on tinÜ êp‹r-
xein, ŽllŒ pantÛ. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ tinÜ m¯ êp‹rxon tÒ B
tò A deiknæoimen: eÞ gŒr taétò tò tinÜ m¯ êp‹rxein kaÜ
m¯ pantÜ êp‹rxein, ² aét¯ ŽmfoÝn Žpñdeijiw.
Faneròn oïn ÷ti oé tò ¤nantÛon ŽllŒ tò ŽntikeÛmenon
êpoyet¡on ¤n ‘pasi toÝw sullogismoÝw. oìtv gŒr tñ te Žnag-
kaÝon ¦stai kaÜ tò ŽjÛvma ¦ndojon. eÞ gŒr katŒ pantòw ²
f‹siw µ ² Žpñfasiw, deixy¡ntow ÷ti oéx ² Žpñfasiw,
Žn‹gkh t¯n kat‹fasin Žlhyeæesyai. p‹lin eÞ m¯ tÛyhsin
Žlhyeæesyai t¯n kat‹fasin, ¦ndojon tò ŽjiÇsai t¯n Žpñ-
fasin. tò d' ¤nantÛon oédet¡rvw rmñttei Žjioèn: oëte gŒr
ŽnagkaÝon, eÞ tò mhdenÜ ceèdow, tò pantÜ Žlhy¡w, oët' ¦n-
dojon Éw eÞ y‹teron ceèdow, ÷ti y‹teron Žlhy¡w.
Faneròn oïn ÷ti ¤n tÒ prÅtÄ sx®mati tŒ m¢n lla
probl®mata p‹nta deÛknutai diŒ toè Ždun‹tou, tò d¢ ka-
yñlou katafatikòn oé deÛknutai. ¤n d¢ tÒ m¡sÄ kaÜ tÒ
¤sx‹tÄ kaÜ toèto deÛknutai. keÛsyv gŒr tò A m¯ pantÜ
tÒ B êp‹rxein, eÞl®fyv d¢ tÒ G pantÜ êp‹rxein tò A.
oékoèn eÞ tÒ m¢n B m¯ pantÛ, tÒ d¢ G pantÛ, oé pantÜ
tÒ B tò G. toèto d' Ždænaton: ¦stv gŒr faneròn ÷ti pantÜ
tÒ B êp‹rxei tò G, Ëste ceèdow tò êpokeÛmenon. Žlhy¢w
ra tò pantÜ êp‹rxein. ¤Œn d¢ tò ¤nantÛon êpotey», sul-
logismòw m¢n ¦stai kaÜ tò ôdænaton, oé m¯n deÛknutai tò
protey¡n. eÞ gŒr tò A mhdenÜ tÒ B, tÒ d¢ G pantÛ, oédenÜ
tÒ B tò G. toèto d' Ždænaton, Ëste ceèdow tò mhdenÜ êp‹r-
xein. Žll' oék eÞ toèto ceèdow, tò pantÜ Žlhy¡w. ÷ti d¢
tinÜ tÒ B êp‹rxei tò A, êpokeÛsyv tò A mhdenÜ tÒ B
êp‹rxein, tÒ d¢ G pantÜ êparx¡tv. Žn‹gkh oïn tò G mh-
denÜ tÒ B. Ëst' eÞ toèt' Ždænaton, Žn‹gkh tò A tinÜ tÒ B
êp‹rxein. ¤Œn d' êpotey» tinÜ m¯ êp‹rxein, taét' ¦stai
‘per ¤pÜ toè prÅtou sx®matow. p‹lin êpokeÛsyv tò A tinÜ
tÒ B êp‹rxein, tÒ d¢ G mhdenÜ êparx¡tv. Žn‹gkh oïn
tò G tinÜ tÒ B m¯ êp‹rxein. ŽllŒ pantÜ êp°rxen, Ëste
ceèdow tò êpotey¡n: oédenÜ ra tÒ B tò A êp‹rjei. ÷ti
d' oé pantÜ tò A tÒ B, êpokeÛsyv pantÜ êp‹rxein, tÒ
d¢ G mhdenÛ. Žn‹gkh oïn tò G mhdenÜ tÒ B êp‹rxein. toèto
d' Ždænaton, Ëst' Žlhy¢w tò m¯ pantÜ êp‹rxein. faneròn
oïn ÷ti p‹ntew oß sullogismoÜ gÛnontai diŒ toè m¡sou sx®-
matow.
„OmoÛvw d¢ kaÜ diŒ toè ¤sx‹tou. keÛsyv gŒr tò A
tinÜ tÒ B m¯ êp‹rxein, tò d¢ G pantÛ: tò ra A tinÜ tÒ
G oéx êp‹rxei. eÞ oïn toèt' Ždænaton, ceèdow tò tinÜ m¯
êp‹rxein, Ëst' Žlhy¢w tò pantÛ. ¤Œn d' êpotey» mhdenÜ
êp‹rxein, sullogismòw m¢n ¦stai kaÜ tò Ždænaton, oé deÛ-
knutai d¢ tò protey¡n: ¤Œn gŒr tò ¤nantÛon êpotey», taét'
¦stai ‘per ¤pÜ tÇn prñteron. ŽllŒ pròw tò tinÜ êp‹rxein
aìth lhpt¡a ² êpñyesiw. eÞ gŒr tò A mhdenÜ tÒ B, tò d¢
G tinÜ tÒ B, tò A oé pantÜ tÒ G. eÞ oïn toèto ceèdow,
Žlhy¢w tò A tinÜ tÒ B êp‹rxein. ÷ti d' oédenÜ tÒ B êp‹r-
xei tò A, êpokeÛsyv tinÜ êp‹rxein, eÞl®fyv d¢ kaÜ tò G
pantÜ tÒ B êp‹rxon. oékoèn Žn‹gkh tÒ G tinÜ tò A êp‹r-
xein. Žll' oédenÜ êp°rxen, Ëste ceèdow tò tinÜ tÒ B êp‹r-
xein tò A. ¤Œn d' êpotey» pantÜ tÒ B êp‹rxein tò A, oé
deÛknutai tò protey¡n, ŽllŒ pròw tò m¯ pantÜ êp‹rxein
aìth lhpt¡a ² êpñyesiw. eÞ gŒr tò A pantÜ tÒ B kaÜ tò
G pantÜ tÒ B, tò A êp‹rxei tinÜ tÒ G. toèto d¢ oék ·n,
Ëste ceèdow tò pantÜ êp‹rxein. eÞ d' oìtvw, Žlhy¢w tò m¯
pantÛ. ¤Œn d' êpotey» tinÜ êp‹rxein, taét' ¦stai “ kaÜ
¤pÜ tÇn proeirhm¡nvn.
Faneròn oïn ÷ti ¤n ‘pasi toÝw diŒ toè Ždun‹tou sul-
logismoÝw tò ŽntikeÛmenon êpoyet¡on. d°lon d¢ kaÜ ÷ti ¤n tÒ
m¡sÄ sx®mati deÛknutaÛ pvw tò katafatikòn kaÜ ¤n tÒ
¤sx‹tÄ tò kayñlou.
Diaf¡rei d' ² eÞw tò Ždænaton Žpñdeijiw t°w deiktik°w
tÒ tiy¡nai ù boæletai ŽnaireÝn Žp‹gousa eÞw õmologoæme-
non ceèdow: ² d¢ deiktik¯ rxetai ¤j õmologoum¡nvn y¡se-
vn. lamb‹nousi m¢n oïn Žmfñterai dæo prot‹seiw
õmologoum¡naw: Žll' ² m¢n ¤j Ïn õ sullogismñw, ² d¢
mÛan m¢n toætvn, mÛan d¢ t¯n ŽntÛfasin toè sumper‹sma-
tow. kaÜ ¦nya m¢n oék Žn‹gkh gnÅrimon eänai tò sump¡-
rasma, oéd¢ pro#polamb‹nein Éw ¦stin µ oë: ¦nya d¢
Žn‹gkh Éw oék ¦stin. diaf¡rei d' oéd¢n f‹sin µ Žpñfasin
eänai tò sump¡rasma, Žll' õmoÛvw ¦xei perÜ ŽmfoÝn.
†Apan
d¢ tò deiktikÇw perainñmenon kaÜ diŒ toè Ždun‹tou deixy®se-
tai, kaÜ tò diŒ toè Ždun‹tou deiktikÇw diŒ tÇn aétÇn ÷rvn
[oék ¤n toÝw aétoÝw d¢ sx®masin]. ÷tan m¢n gŒr õ sullo-
gismòw ¤n tÒ prÅtÄ sx®mati g¡nhtai, tò Žlhy¢w ¦stai ¤n
tÒ m¡sÄ µ tÒ ¤sx‹tÄ, tò m¢n sterhtikòn ¤n tÒ m¡sÄ, tò
d¢ kathgorikòn ¤n tÒ ¤sx‹tÄ. ÷tan d' ¤n tÒ m¡sÄ õ
sullogismñw, tò Žlhy¢w ¤n tÒ prÅtÄ ¤pÜ p‹ntvn tÇn
problhm‹tvn. ÷tan d' ¤n tÒ ¤sx‹tÄ õ sullogismñw, tò
Žlhy¢w ¤n tÒ prÅtÄ kaÜ tÒ m¡sÄ, tŒ m¢n katafatikŒ
¤n tÒ prÅtÄ, tŒ d¢ sterhtikŒ ¤n tÒ m¡sÄ. ¦stv gŒr dedei-
gm¡non tò A mhdenÜ µ m¯ pantÜ tÒ B diŒ toè prÅtou sx®-
matow. oékoèn ² m¢n êpñyesiw ·n tinÜ tÒ B êp‹rxein tò A,
tò d¢ G ¤lamb‹neto tÒ m¢n A pantÜ êp‹rxein, tÒ d¢ B
oédenÛ: oìtv gŒr ¤gÛneto õ sullogismòw kaÜ tò Ždænaton.
toèto d¢ tò m¡son sx°ma, eÞ tò G tÒ m¢n A pantÜ tÒ d¢
B mhdenÜ êp‹rxei. kaÜ faneròn ¤k toætvn ÷ti oédenÜ tÒ B
êp‹rxei tò A. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ m¯ pantÜ d¡deiktai êp‹r-
xon. ² m¢n gŒr êpñyesÛw ¤sti pantÜ êp‹rxein, tò d¢ G
¤lamb‹neto tÒ m¢n A pantÛ, tÒ d¢ B oé pantÛ. kaÜ eÞ
sterhtikòn lamb‹noito tò G A, Ésaætvw: kaÜ gŒr oìtv gÛ-
netai tò m¡son sx°ma. p‹lin dedeÛxyv tinÜ êp‹rxon tÒ
B tò A. ² m¢n oïn êpñyesiw mhdenÜ êp‹rxein, tò d¢ B
¤lamb‹neto pantÜ tÒ G êp‹rxein kaÜ tò A µ pantÜ µ tinÜ
tÒ G: oìtv gŒr ¦stai tò Ždænaton. toèto d¢ tò ¦sxaton
sx°ma, eÞ tò A kaÜ tò B pantÜ tÒ G. kaÜ faneròn ¤k
toætvn ÷ti Žn‹gkh tò A tinÜ tÒ B êp‹rxein. õmoÛvw d¢
kaÜ eÞ tinÜ tÒ G lhfyeÛh êp‹rxon tò B µ tò A.
P‹lin ¤n tÒ m¡sÄ sx®mati dedeÛxyv tò A pantÜ tÒ
B êp‹rxon. oékoèn ² m¢n êpñyesiw ·n m¯ pantÜ tÒ B tò
A êp‹rxein, eàlhptai d¢ tò A pantÜ tÒ G kaÜ tò G pantÜ
tÒ B: oìtv gŒr ¦stai tò Ždænaton. toèto d¢ tò prÇton
sx°ma, tò A pantÜ tÒ G kaÜ tò G pantÜ tÒ B. õmoÛvw
d¢ kaÜ eÞ tinÜ d¡deiktai êp‹rxon: ² m¢n gŒr êpñyesiw ·n
mhdenÜ tÒ B tò A êp‹rxein, eàlhptai d¢ tò A pantÜ tÒ
G kaÜ tò G tinÜ tÒ B. eÞ d¢ sterhtikòw õ sullogismñw, ²
m¢n êpñyesiw tò A tinÜ tÒ B êp‹rxein, eàlhptai d¢ tò A
mhdenÜ tÒ G kaÜ tò G pantÜ tÒ B, Ëste gÛnetai tò prÇ-
ton sx°ma. kaÜ eÞ m¯ kayñlou õ sullogismñw, ŽllŒ tò
A tinÜ tÒ B d¡deiktai m¯ êp‹rxein, Ésaætvw. êpñyesiw
m¢n gŒr pantÜ tÒ B tò A êp‹rxein, eàlhptai d¢ tò A
mhdenÜ tÒ G kaÜ tò G tinÜ tÒ B: oìtv gŒr tò prÇton
sx°ma.
P‹lin ¤n tÒ trÛtÄ sx®mati dedeÛxyv tò A pantÜ tÒ
B êp‹rxein. oékoèn ² m¢n êpñyesiw ·n m¯ pantÜ tÒ B tò
A êp‹rxein, eàlhptai d¢ tò G pantÜ tÒ B kaÜ tò A pantÜ
tÒ G: oìtv gŒr ¦stai tò Ždænaton. toèto d¢ tò prÇton
sx°ma. Ésaætvw d¢ kaÜ eÞ ¤pÜ tinòw ² Žpñdeijiw: ² m¢n
gŒr êpñyesiw mhdenÜ tÒ B tò A êp‹rxein, eàlhptai d¢ tò
G tinÜ tÒ B kaÜ tò A pantÜ tÒ G. eÞ d¢ sterhtikòw õ sul-
logismñw, êpñyesiw m¢n tò A tinÜ tÒ B êp‹rxein, eàlh-
ptai d¢ tò G tÒ m¢n A mhdenÛ, tÒ d¢ B pantÛ: toèto d¢
tò m¡son sx°ma. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ m¯ kayñlou ² Žpñdei-
jiw. êpñyesiw m¢n gŒr ¦stai pantÜ tÒ B tò A êp‹rxein,
eàlhptai d¢ tò G tÒ m¢n A mhdenÛ, tÒ d¢ B tinÛ: toèto d¢
tò m¡son sx°ma.
Faneròn oïn ÷ti diŒ tÇn aétÇn ÷rvn kaÜ deiktikÇw ¦sti
deiknænai tÇn problhm‹tvn §kaston [kaÜ diŒ toè Ždun‹tou].
õmoÛvw d' ¦stai kaÜ deiktikÇn öntvn tÇn sullogismÇn eÞw
Ždænaton Žp‹gein ¤n toÝw eÞlhmm¡noiw ÷roiw, ÷tan ² Žntikei-
m¡nh prñtasiw tÒ sumper‹smati lhfy». gÛnontai gŒr oß
aétoÜ sullogismoÜ toÝw diŒ t°w Žntistrof°w, Ëst' eéyçw
¦xomen kaÜ tŒ sx®mata di' Ïn §kaston ¦stai. d°lon oïn ÷ti
pn prñblhma deÛknutai kat' Žmfot¡rouw toçw trñpouw,
di‹ te toè Ždun‹tou kaÜ deiktikÇw, kaÜ oék ¤nd¡xetai xv-
rÛzesyai tòn §teron.
ƒEn poÛÄ d¢ sx®mati ¦stin ¤j Žntikeim¡nvn prot‹sevn
sullogÛsasyai kaÜ ¤n poÛÄ oék ¦stin, Ïd' ¦stai fanerñn. l¡gv
d' Žntikeim¡naw eänai prot‹seiw katŒ m¢n t¯n l¡jin t¡tta-
raw, oåon tò pantÜ tÒ oédenÛ, kaÜ tò pantÜ tÒ oé pantÛ, kaÜ
tò tinÜ tÒ oédenÛ, kaÜ tò tinÜ tÒ oé tinÛ, kat' Žl®yeian d¢
treÝw: tò gŒr tinÜ tÒ oé tinÜ katŒ t¯n l¡jin ŽntÛkeitai mñ-
non. toætvn d' ¤nantÛaw m¢n tŒw kayñlou, tò pantÜ tÒ mh-
denÜ êp‹rxein, oåon tò psan ¤pist®mhn eänai spoudaÛan tÒ
mhdemÛan eänai spoudaÛan, tŒw d' llaw Žntikeim¡naw.
ƒEn m¢n oïn tÒ prÅtÄ sx®mati oék ¦stin ¤j Žntikei-
m¡nvn prot‹sevn sullogismñw, oëte katafatikòw oëte Žpo-
fatikñw, katafatikòw m¢n ÷ti Žmfot¡raw deÝ katafati-
kŒw eänai tŒw prot‹seiw, aß d' ŽntikeÛmenai f‹siw kaÜ
Žpñfasiw, sterhtikòw d¢ ÷ti aß m¢n ŽntikeÛmenai tò aétò
toè aétoè kathgoroèsi kaÜ Žparnoèntai, tò d' ¤n tÒ prÅtÄ
m¡son oé l¡getai kat' ŽmfoÝn, Žll' ¤keÛnou m¢n llo Žpar-
neÝtai, aétò d¢ llou kathgoreÝtai: aðtai d' oék ŽntÛ-
keintai.
ƒEn d¢ tÒ m¡sÄ sx®mati kaÜ ¤k tÇn Žntikeim¡nvn kaÜ
¤k tÇn ¤nantÛvn ¤nd¡xetai gÛgnesyai sullogismñn. ¦stv gŒr
Žgayòn m¢n ¤f' oð A, ¤pist®mh d¢ ¤f' oð B kaÜ G. eÞ d¯
psan ¤pist®mhn spoudaÛan ¦labe kaÜ mhdemÛan, tò A tÒ
B pantÜ êp‹rxei kaÜ tÒ G oédenÛ, Ëste tò B tÒ G oédenÛ:
oédemÛa ra ¤pist®mh ¤pist®mh ¤stÛn. õmoÛvw d¢ kaÜ eÞ psan
labÆn spoudaÛan t¯n Þatrik¯n m¯ spoudaÛan ¦labe: tÒ
m¢n gŒr B pantÜ tò A, tÒ d¢ G oédenÛ, Ëste ² tÜw ¤pist®mh
oék ¦stai ¤pist®mh. kaÜ eÞ tÒ m¢n G pantÜ tò A, tÒ d¢ B
mhdenÛ, ¦sti d¢ tò m¢n B ¤pist®mh, tò d¢ G Þatrik®, tò d¢
A êpñlhciw: oédemÛan gŒr ¤pist®mhn êpñlhcin labÆn eà-
lhfe tinŒ eänai êpñlhcin. diaf¡rei d¢ toè p‹lai
tÒ ¤pÜ tÇn ÷rvn Žntistr¡fesyai: prñteron m¢n gŒr pròw tÒ
B, nèn d¢ pròw tÒ G tò katafatikñn. kaÜ ’n  d¢ m¯ ka-
yñlou ² ¥t¡ra prñtasiw, Ésaætvw: ŽeÜ gŒr tò m¡son ¤stÜn
ù Žpò yat¡rou m¢n ŽpofatikÇw l¡getai, katŒ yat¡rou d¢
katafatikÇw. Ëst' ¤nd¡xetai tŽntikeÛmena peraÛnesyai,
pl¯n oék ŽeÜ oéd¢ p‹ntvw, Žll' ¤Œn oìtvw ¦xú tŒ êpò
tò m¡son Ëst' µ taétŒ eänai µ ÷lon pròw m¡row. llvw d' Ždænaton: oé gŒr ¦sontai oédamÇw aß prot‹seiw oët' ¤nantÛai
oët' ŽntikeÛmenai.
ƒEn d¢ tÒ trÛtÄ sx®mati katafatikòw m¢n sullo-
gismòw oéd¡pot' ¦stai ¤j Žntikeim¡nvn prot‹sevn diŒ t¯n eÞ-
rhm¡nhn aÞtÛan kaÜ ¤pÜ toè prÅtou sx®matow, Žpofatikòw
d' ¦stai, kaÜ kayñlou kaÜ m¯ kayñlou tÇn ÷rvn öntvn. ¦stv
gŒr ¤pist®mh ¤f' oð tò B kaÜ G, Þatrik¯ d' ¤f' oð A. eÞ
oïn l‹boi psan Þatrik¯n ¤pist®mhn kaÜ mhdemÛan Þatrik¯n
¤pist®mhn, tò B pantÜ tÒ A eàlhfe kaÜ tò G oédenÛ, Ëst'
¦stai tiw ¤pist®mh oék ¤pist®mh. õmoÛvw d¢ kaÜ ’n m¯ kayñ-
lou lhfy» ² B A prñtasiw: eÞ g‹r ¤stÛ tiw Þatrik¯ ¤pi-
st®mh kaÜ p‹lin mhdemÛa Þatrik¯ ¤pist®mh, sumbaÛnei ¤pi-
st®mhn tinŒ m¯ eänai ¤pist®mhn. eÞsÜ d¢ kayñlou m¢n tÇn
÷rvn lambanom¡nvn ¤nantÛai aß prot‹seiw, ¤Œn d' ¤n m¡rei
‘terow, ŽntikeÛmenai.
DeÝ d¢ katanoeÝn ÷ti ¤nd¡xetai m¢n oìtv tŒ ŽntikeÛ-
mena lamb‹nein Ësper eàpomen psan ¤pist®mhn spou-
daÛan eänai kaÜ p‹lin mhdemÛan, µ tinŒ m¯ spoudaÛan:
÷per oék eàvye lany‹nein. ¦sti d¢ di' llvn ¤rvthm‹tvn sul-
logÛsasyai y‹teron, µ Éw ¤n toÝw TopikoÝw ¤l¡xyh labeÝn. ¤peÜ
d¢ tÇn kataf‹sevn aß Žntiy¡seiw treÝw, ¥jaxÇw sumbaÛ-
nei tŒ ŽntikeÛmena lamb‹nein, µ pantÜ kaÜ mhdenÛ, µ pantÜ
kaÜ m¯ pantÛ, µ tinÜ kaÜ mhdenÛ, kaÜ toèto Žntistr¡cai ¤pÜ
tÇn ÷rvn, oåon tò A pantÜ tÒ B, tÒ d¢ G mhdenÛ, µ tÒ
G pantÛ, tÒ d¢ B mhdenÛ, µ tÒ m¢n pantÛ, tÒ d¢ m¯
pantÛ, kaÜ p‹lin toèto Žntistr¡cai katŒ toçw ÷rouw. õmoÛvw
d¢ kaÜ ¤pÜ toè trÛtou sx®matow. Ëste faneròn õsaxÇw te
kaÜ ¤n poÛoiw sx®masin ¤nd¡xetai diŒ tÇn Žntikeim¡nvn pro-
t‹sevn gen¡syai sullogismñn.
Faneròn d¢ kaÜ ÷ti ¤k ceudÇn m¢n ¦stin Žlhy¢w sullo-
gÛsasyai, kay‹per eàrhtai prñteron, ¤k d¢ tÇn Žntikeim¡-
nvn oék ¦stin: ŽeÜ gŒr ¤nantÛow õ sullogismòw gÛnetai tÒ
pr‹gmati, oåon eÞ ¦stin Žgayñn, m¯ eänai Žgayñn, µ eÞ zÒon,
m¯ zÒon, diŒ tò ¤j Žntif‹sevw eänai tòn sullogismòn kaÜ
toçw êpokeim¡nouw ÷rouw µ toçw aétoçw eänai µ tòn m¢n ÷lon
tòn d¢ m¡row. d°lon d¢ kaÜ ÷ti ¤n toÝw paralogismoÝw oéd¢n
kvlæei gÛnesyai t°w êpoy¡sevw ŽntÛfasin, oåon eÞ ¦sti perit-
tñn, m¯ eänai perittñn. ¤k gŒr tÇn Žntikeim¡nvn prot‹sevn
¤nantÛow ·n õ sullogismñw: ¤Œn oïn l‹bú toiaætaw, ¦stai t°w
êpoy¡sevw ŽntÛfasiw, deÝ d¢ katanoeÝn ÷ti oìtv m¢n oék ¦stin
¤nantÛa sumper‹nasyai ¤j ¥nòw sullogismoè Ëst' eänai tò
sump¡rasma tò m¯ øn Žgayòn Žgayòn µ llo ti toioèton,
¤Œn m¯ eéyçw ² prñtasiw toiaæth lhfy» (oåon pn zÒon leu-
kòn eänai kaÜ m¯ leukñn, tòn d' nyrvpon zÒon), Žll' µ prow-
labeÝn deÝ t¯n ŽntÛfasin (oåon ÷ti psa ¤pist®mh êpñlh-
ciw [kaÜ oéx êpñlhcis], eäta labeÝn ÷ti ² Þatrik¯ ¤pist®mh
m¡n ¤stin, oédemÛa d' êpñlhciw, Ësper oß ¦legxoi gÛnontai),
µ ¤k dæo sullogismÇn. Ëste d' eänai ¤nantÛa kat' Žl®-
yeian tŒ eÞlhmm¡na, oék ¦stin llon trñpon µ toèton, kay‹-
per eàrhtai prñteron.
Tò d' ¤n Žrx» aÞteÝsyai kaÜ lamb‹nein ¤stÜ m¡n, Éw
¤n g¡nei labeÝn, ¤n tÒ m¯ Žpodeiknænai tò prokeÛmenon, toèto
d¢ sumbaÛnei pollaxÇw: kaÜ gŒr eÞ ÷lvw m¯ sullo-
gÛzetai, kaÜ eÞ di' Žgnvstot¡rvn µ õmoÛvw ŽgnÅstvn, kaÜ
eÞ diŒ tÇn êst¡rvn tò prñteron: ² gŒr Žpñdeijiw ¤k pistot¡-
rvn te kaÜ prot¡rvn ¤stÛn. toætvn m¢n oïn oéd¡n ¤sti tò aÞteÝ-
syai tò ¤j Žrx°w: Žll' ¤peÜ tŒ m¢n di' aêtÇn p¡fuke
gnvrÛzesyai tŒ d¢ di' llvn (aß m¢n gŒr ŽrxaÜ di' aê-
tÇn, tŒ d' êpò tŒw ŽrxŒw di' llvn), ÷tan m¯ tò di'
aêtoè gnvstòn di' aêtoè tiw ¤pixeir» deiknænai, tñt' aÞteÝtai
tò ¤j Žrx°w. toèto d' ¦sti m¢n oìtv poieÝn Ëst' eéyçw ŽjiÇ-
sai tò prokeÛmenon, ¤nd¡xetai d¢ kaÜ metab‹ntaw ¤p'
lla tta tÇn pefukñtvn di' ¤keÛnou deÛknusyai diŒ toætvn
Žpodeiknænai tò ¤j Žrx°w, oåon eÞ tò A deiknæoito diŒ toè
B, tò d¢ B diŒ toè G, tò d¢ G pefukòw eàh deÛknusyai
diŒ toè A: sumbaÛnei gŒr aétò di' aêtoè tò A deiknænai
toçw oìtv sullogizom¡nouw. ÷per poioèsin oß tŒw parall®-
louw oÞñmenoi gr‹fein: lany‹nousi gŒr aétoÜ ¥autoçw toi-
aèta lamb‹nontew “ oéx oåñn te ŽpodeÝjai m¯ oésÇn tÇn
parall®lvn. Ëste sumbaÛnei toÝw oìtv sullogizom¡noiw §ka-
ston eänai l¡gein, eÞ ¦stin §kaston: oìtv d' ‘pan ¦stai di' aê-
toè gnvstñn: ÷per Ždænaton.
EÞ oïn tiw Žd®lou öntow ÷ti tò A êp‹rxei tÒ G,
õmoÛvw d¢ kaÜ ÷ti tÒ B, aÞtoÝto tÒ B êp‹rxein tò A,
oëpv d°lon eÞ tò ¤n Žrx» aÞteÝtai, Žll' ÷ti oék ŽpodeÛ-
knusi, d°lon: oé gŒr Žrx¯ ŽpodeÛjevw tò õmoÛvw dhlon.
eÞ m¡ntoi tò B pròw tò G oìtvw ¦xei Ëste taétòn eänai, µ
d°lon ÷ti Žntistr¡fousin, µ ¤nup‹rxei y‹teron yat¡rÄ, tò ¤n
Žrx» aÞteÝtai. kaÜ gŒr ’n ÷ti tÒ B tò A êp‹rxei di'
¤keÛnvn deiknæoi, eÞ Žntistr¡foi (nèn d¢ toèto kvlæei, Žll'
oéx õ trñpos). eÞ d¢ toèto poioÝ, tò eÞrhm¡non ’n poioÝ kaÜ
Žntistr¡foi diŒ triÇn. Ésaætvw d¢ k’n eÞ tò B tÒ G
lamb‹noi êp‹rxein, õmoÛvw dhlon øn kaÜ eÞ tò A, oëpv
tò ¤j Žrx°w, Žll' oék ŽpodeÛknusin. ¤Œn d¢ taé-
tòn  tò A kaÜ B µ tÒ Žntistr¡fein µ tÒ §pesyai tÒ B
tò A, tò ¤j Žrx°w aÞteÝtai diŒ t¯n aét¯n aÞtÛan: tò gŒr
¤j Žrx°w tÛ dænatai, eàrhtai ²mÝn, ÷ti tò di' aêtoè deiknænai
tò m¯ di' aêtoè d°lon.
EÞ oïn ¤sti tò ¤n Žrx» aÞteÝsyai tò di' aêtoè deiknænai
tò m¯ di' aêtoè d°lon, toèto d' ¤stÜ tò m¯ deiknænai, ÷tan
õmoÛvw Žd®lvn öntvn toè deiknum¡nou kaÜ di' oð deÛknusin µ
tÒ taétŒ tÒ aétÒ µ tÒ taétòn toÝw aétoÝw êp‹rxein, ¤n
m¢n tÒ m¡sÄ sx®mati kaÜ trÛtÄ Žmfot¡rvw ’n ¤nd¡xoito
tò ¤n Žrx» aÞteÝsyai, ¤n d¢ kathgorikÒ sullogismÒ ¦n
te tÒ trÛtÄ kaÜ tÒ prÅtÄ. ÷tan d' ŽpofatikÇw, ÷tan tŒ
aétŒ Žpò toè aétoè: kaÜ oéx õmoÛvw Žmfñterai aß prot‹-
seiw (Ésaætvw d¢ kaÜ ¤n tÒ m¡sÄ), diŒ tò m¯ Žntistr¡fein
toçw ÷rouw katŒ toçw Žpofatikoçw sullogismoæw. ¦sti d¢
tò ¤n Žrx» aÞteÝsyai ¤n m¢n taÝw ŽpodeÛjesi tŒ kat' Žl®-
yeian oìtvw ¦xonta, ¤n d¢ toÝw dialektikoÝw tŒ katŒ dñjan.
Tò d¢ m¯ parŒ toèto sumbaÛnein tò ceèdow, ù pol-
l‹kiw ¤n toÝw lñgoiw eÞÅyamen l¡gein, prÇton m¡n ¤stin ¤n
toÝw eÞw tò Ždænaton sullogismoÝw, ÷tan pròw ŽntÛfasin Â
toætou ù ¤deÛknuto t» eÞw tò Ždænaton. oëte gŒr m¯ Žnti-
f®saw ¤reÝ tò oé parŒ toèto, Žll' ÷ti ceèdñw ti ¤t¡yh
tÇn prñteron, oët' ¤n t» deiknuoæsú: oé gŒr tÛyhsi ù ŽntÛ-
fhsin. ¦ti d' ÷tan Žnairey» ti deiktikÇw diŒ tÇn A B G, oék
¦stin eÞpeÝn Éw oé parŒ tò keÛmenon geg¡nhtai õ sullogi-
smñw. tò gŒr m¯ parŒ toèto gÛnesyai tñte l¡gomen, ÷tan
Žnairey¡ntow toætou mhd¢n ¸tton peraÛnhtai õ sullogismñw,
÷per oék ¦stin ¤n toÝw deiktikoÝw: ŽnaireyeÛshw gŒr t°w y¡sevw
oéd' õ pròw taæthn ¦stai sullogismñw. faneròn oïn ÷ti ¤n toÝw
eÞw tò Ždænaton l¡getai tò m¯ parŒ toèto, kaÜ ÷tan oìtvw
¦xú pròw tò Ždænaton ² ¤j Žrx°w êpñyesiw Ëste kaÜ oëshw
kaÜ m¯ oëshw taæthw oéd¢n ¸tton sumbaÛnein tò Ždænaton.
„O m¢n oïn fanerÅtatow trñpow ¤stÜ toè m¯ parŒ t¯n
y¡sin eänai tò ceèdow, ÷tan Žpò t°w êpoy¡sevw Žsænaptow
 Žpò tÇn m¡svn pròw tò Ždænaton õ sullogismñw, ÷per
eàrhtai kaÜ ¤n toÝw TopikoÝw. tò gŒr tò ŽnaÛtion Éw aàtion tiy¡-
nai toètñ ¤stin, oåon eÞ boulñmenow deÝjai ÷ti Žsæmmetrow
² di‹metrow, ¤pixeiroÛh tòn Z®nvnow lñgon, Éw
oék ¦sti kineÝsyai, kaÜ eÞw toèto Žp‹goi tò Ždænaton: oéda-
mÇw gŒr oédam» sunex¡w ¤sti tò ceèdow t» f‹sei t» ¤j
Žrx°w. llow d¢ trñpow, eÞ sunex¢w m¢n eàh tò Ždænaton
t» êpoy¡sei, m¯ m¡ntoi di' ¤keÛnhn sumbaÛnoi. toèto gŒr
¤gxvreÝ gen¡syai kaÜ ¤pÜ tò nv kaÜ ¤pÜ tò k‹tv lam-
b‹nonti tò sunex¡w, oåon eÞ tò A tÒ B keÝtai êp‹r-
xon, tò d¢ B tÒ G, tò d¢ G tÒ D, toèto d' eàh ceèdow,
tò tò B tÒ D êp‹rxein. eÞ gŒr Žfairey¡ntow toè A mhd¢n
¸tton êp‹rxoi tò B tÒ G kaÜ tò G tÒ D, oék ’n eàh tò
ceèdow diŒ t¯n ¤j Žrx°w êpñyesin. µ p‹lin eà tiw ¤pÜ tò
nv lamb‹noi tò sunex¡w, oåon eÞ tò m¢n A tÒ B, tÒ d¢
A tò E kaÜ tÒ E tò Z, ceèdow d' eàh tò êp‹rxein tÒ
A tò Z: kaÜ gŒr oìtvw oéd¢n ’n ¸tton eàh tò Ždænaton
ŽnaireyeÛshw t°w ¤j Žrx°w êpoy¡sevw. ŽllŒ deÝ pròw toçw
¤j Žrx°w ÷rouw sun‹ptein tò Ždænaton: oìtv gŒr ¦stai diŒ
t¯n êpñyesin, oåon ¤pÜ m¢n tò k‹tv lamb‹nonti tò sunex¢w
pròw tòn kathgoroæmenon tÇn ÷rvn (eÞ gŒr Ždænaton tò A
tÒ D êp‹rxein, Žfairey¡ntow toè A oék¡ti ¦stai tò ceèdos):
¤pÜ d¢ tò nv, kay' oð kathgoreÝtai (eÞ gŒr tÒ B m¯ ¤g-
xvreÝ tò Z êp‹rxein, Žfairey¡ntow toè B oék¡ti ¦stai tò
Ždænaton). õmoÛvw d¢ kaÜ sterhtikÇn tÇn sullogismÇn
öntvn.
Faneròn oïn ÷ti toè Ždun‹tou m¯ pròw toçw ¤j Žrx°w
÷rouw öntow oé parŒ t¯n y¡sin sumbaÛnei tò ceèdow. µ oéd'
oìtvw ŽeÜ diŒ t¯n êpñyesin ¦stai tò ceèdow; kaÜ gŒr eÞ m¯
tÒ B ŽllŒ tÒ K ¤t¡yh tò A êp‹rxein, tò d¢ K tÒ G
kaÜ toèto tÒ D, kaÜ oìtv m¡nei tò Ždænaton (õmoÛvw d¢ kaÜ
¤pÜ tò nv lamb‹nonti toçw ÷rous), Ëst' ¤peÜ kaÜ öntow kaÜ
m¯ öntow toætou sumbaÛnei tò Ždænaton, oék ’n eàh parŒ
t¯n y¡sin. µ tò m¯ öntow toætou mhd¢n ¸tton gÛnesyai tò ceè-
dow oéx oìtv lhpt¡on Ëst' llou tiyem¡nou sumbaÛnein tò
Ždænaton, Žll' ÷tan Žfairey¡ntow toætou diŒ tÇn loipÇn
prot‹sevn taétò peraÛnhtai Ždænaton, ¤peÜ taétñ ge ceè-
dow sumbaÛnein diŒ pleiñnvn êpoy¡sevn oéd¢n àsvw topon,
oåon tŒw parall®louw sumpÛptein kaÜ eÞ meÛzvn ¤stÜn ²
¤ntòw t°w ¤ktòw kaÜ eÞ tò trÛgvnon ¦xei pleÛouw ôryŒw
dueÝn;
„O d¢ ceud¯w lñgow gÛnetai parŒ tò prÇton ceèdow.
µ gŒr ¤k tÇn dæo prot‹sevn µ ¤k pleiñnvn pw ¤sti sul-
logismñw. eÞ m¢n oïn ¤k tÇn dæo, toætvn Žn‹gkh t¯n ¥t¡ran
µ kaÜ Žmfot¡raw eänai ceudeÝw: ¤j ŽlhyÇn gŒr oék ·n ceu-
d¯w sullogismñw. eÞ d' ¤k pleiñnvn, oåon tò m¢n G diŒ tÇn
A B, taèta d¢ diŒ tÇn D E Z H, toætvn ti ¦stai tÇn
¤p‹nv ceèdow, kaÜ parŒ toèto õ lñgow: tò gŒr A kaÜ B
di' ¤keÛnvn peraÛnontai. Ëste par' ¤keÛnvn ti sumbaÛnei tò
sump¡rasma kaÜ tò ceèdow.
Pròw d¢ tò m¯ katasullogÛzesyai parathrht¡on,
÷tan neu tÇn sumperasm‹tvn ¤rvt˜ tòn lñgon, ÷pvw m¯
doy» dÜw taétòn ¤n taÝw prot‹sesin, ¤peid®per àsmen ÷ti
neu m¡sou sullogismòw oé gÛnetai, m¡son d' ¤stÜ tò ple-
on‹kiw legñmenon. Éw d¢ deÝ pròw §kaston sump¡rasma th-
reÝn tò m¡son, faneròn ¤k toè eÞd¡nai poÝon ¤n ¥k‹stÄ sx®-
mati deÛknutai. toèto d' ²mw oé l®setai diŒ tò eÞd¡nai pÇw
êp¡xomen tòn lñgon.
Xr¯ d' ÷per ful‹ttesyai paragg¡llomen Žpokrino-
m¡nouw, aétoçw ¤pixeiroèntaw peirsyai lany‹nein. toèto d'
¦stai prÇton, ¤Œn tŒ sumper‹smata m¯ prosullogÛzvn-
tai Žll' eÞlhmm¡nvn tÇn ŽnagkaÛvn dhla Â, ¦ti d¢ ’n
m¯ tŒ sænegguw ¤rvt˜, Žll' ÷ti m‹lista mesa. oåon
¦stv d¡on sumperaÛnesyai tò A katŒ toè Z: m¡sa B G D E.
deÝ oïn ¤rvtn eÞ tò A tÒ B, kaÜ p‹lin m¯ eÞ tò B tÒ
G, Žll' eÞ tò D tÒ E, kpeita eÞ tò B tÒ G, kaÜ oìtv
tŒ loip‹. k’n di' ¥nòw m¡sou gÛnhtai õ sullogismñw, Žpò
toè m¡sou rxesyai: m‹lista gŒr ’n oìtv lany‹noi tòn
Žpokrinñmenon.
ƒEpeÜ d' ¦xomen pñte kaÜ pÇw ¤xñntvn tÇn ÷rvn gÛ-
netai sullogismñw, faneròn kaÜ pñt' ¦stai kaÜ pñt' oék
¦stai ¦legxow. p‹ntvn m¢n gŒr sugxvroum¡nvn, µ ¤nallŒj
tiyem¡nvn tÇn ŽpokrÛsevn, oåon t°w m¢n Žpofatik°w t°w d¢
katafatik°w, ¤gxvreÝ gÛnesyai ¦legxon. ·n gŒr sullogi-
smòw kaÜ oìtv kaÜ ¤keÛnvw ¤xñntvn tÇn ÷rvn, Ëst' eÞ tò
keÛmenon ¤nantÛon tÒ sumper‹smati, Žn‹gkh gÛnesyai ¦leg-
xon: õ gŒr ¦legxow Žntif‹sevw sullogismñw. eÞ d¢ mh-
d¢n sugxvroÝto, Ždænaton gen¡syai ¦legxon: oé gŒr ·n
sullogismòw p‹ntvn tÇn ÷rvn sterhtikÇn öntvn, Ëst' oéd'
¦legxow: eÞ m¢n gŒr ¦legxow, Žn‹gkh sullogismòn eänai,
sullogismoè d' öntow oék Žn‹gkh ¦legxon. Ésaætvw d¢ kaÜ
eÞ mhd¢n teyeÛh katŒ t¯n Žpñkrisin ¤n ÷lÄ: õ gŒr aétòw
¦stai diorismòw ¤l¡gxou kaÜ sullogismoè.
SumbaÛnei d' ¤nÛote, kay‹per ¤n t» y¡sei tÇn ÷rvn
ŽpatÅmeya, kaÜ katŒ t¯n êpñlhcin gÛnesyai t¯n Žp‹thn,
oåon eÞ ¤nd¡xetai tò aétò pleÛosi prÅtoiw êp‹rxein, kaÜ
tò m¢n lelhy¡nai tinŒ kaÜ oàesyai mhdenÜ êp‹rxein, tò d¢
eÞd¡nai. ¦stv tò A tÒ B kaÜ tÒ G kay' aêtŒ êp‹r-
xon, kaÜ taèta pantÜ tÒ D Ésaætvw. eÞ d¯ tÒ m¢n B tò
A pantÜ oàetai êp‹rxein, kaÜ toèto tÒ D, tÒ d¢ G tò A
mhdenÛ, kaÜ toèto tÒ D pantÛ, toè aétoè katŒ taétòn §jei
¤pist®mhn kaÜ gnoian. p‹lin eà tiw ŽpathyeÛh perÜ tŒ ¤k
t°w aét°w sustoixÛaw, oåon eÞ tò A êp‹rxei tÒ B, toèto d¢
tÒ G kaÜ tò G tÒ D, êpolamb‹noi d¢ tò A pantÜ tÒ B
êp‹rxein kaÜ p‹lin mhdenÜ tÒ G: ‘ma gŒr eàsetaÛ te kaÜ
oéx êpol®cetai êp‹rxein. ”r' oïn oéd¢n llo ŽjioÝ ¤k toæ-
tvn µ ù ¤pÛstatai, toèto m¯ êpolamb‹nein; ¤pÛstatai g‹r
pvw ÷ti tò A tÒ G êp‹rxei diŒ toè B, Éw t» kayñlou tò
katŒ m¡row, Ëste ÷ pvw ¤pÛstatai, toèto ÷lvw ŽjioÝ m¯
êpolamb‹nein: ÷per Ždænaton.
ƒEpÜ d¢ toè prñteron lexy¡n-
tow, eÞ m¯ ¤k t°w aét°w sustoixÛaw tò m¡son, kay' ¥k‹te-
ron m¢n tÇn m¡svn Žmfot¡raw tŒw prot‹seiw oék ¤gxvreÝ
êpolamb‹nein, oåon tò A tÒ m¢n B pantÛ, tÒ d¢ G mh-
denÛ, taèta d' Žmfñtera pantÜ tÒ D. sumbaÛnei gŒr µ
plÇw µ ¤pÛ ti ¤nantÛan lamb‹nesyai t¯n prÅthn prñta-
sin. eÞ gŒr Ú tò B êp‹rxei, pantÜ tò A êpolamb‹nei
êp‹rxein, tò d¢ B tÒ D oäde, kaÜ ÷ti tÒ D tò A oäden.
Ëst' eÞ p‹lin, Ú tò G, mhdenÜ oàetai tò A êp‹rxein, Ú tò
B tinÜ êp‹rxei, toætÄ oék oàetai tò A êp‹rxein. tò d¢
pantÜ oÞñmenon Ú tò B, p‹lin tinÜ m¯ oàesyai Ú tò B, µ
plÇw µ ¤pÛ ti ¤nantÛon ¤stÛn.
Oìtv m¢n oïn oék ¤nd¡xetai
êpolabeÝn, kay' ¥k‹teron d¢ t¯n mÛan µ katŒ y‹teron Žm-
fot¡raw oéd¢n kvlæei, oåon tò A pantÜ tÒ B kaÜ tò B tÒ
D, kaÜ p‹lin tò A mhdenÜ tÒ G. õmoÛa gŒr ² toiaæth
Žp‹th kaÜ Éw ŽpatÅmeya perÜ tŒw ¤n m¡rei, oåon eÞ Ú tò B,
pantÜ tò A êp‹rxei, tò d¢ B tÒ G pantÛ, tò A pantÜ
tÒ G êp‹rjei. eÞ oïn tiw oäden ÷ti tò A, Ú tò B, êp‹r-
xei pantÛ, oäde kaÜ ÷ti tÒ G. Žll' oéd¢n kvlæei ŽgnoeÝn
tò G ÷ti ¦stin, oåon eÞ tò m¢n A dæo ôryaÛ, tò d' ¤f' Ú B
trÛgvnon, tò d' ¤f' Ú G aÞsyhtòn trÛgvnon. êpol‹boi gŒr
n tiw m¯ eänai tò G, eÞdÆw ÷ti pn trÛgvnon ¦xei dæo ôr-
y‹w, Ësy' ‘ma eàsetai kaÜ Žgno®sei taétñn. tò gŒr eÞd¡-
nai pn trÛgvnon ÷ti dæo ôryaÝw oéx ploèn ¤stin, ŽllŒ
tò m¢n tÒ t¯n kayñlou ¦xein ¤pist®mhn, tò d¢ t¯n kay'
§kaston. oìtv m¢n oïn Éw t» kayñlou oäde tò G ÷ti dæo ôr-
yaÛ, Éw d¢ t» kay' §kaston oék oäden, Ëst' oéx §jei tŒw
¤nantÛaw. õmoÛvw d¢ kaÜ õ ¤n tÒ M¡nvni lñgow, ÷ti ² m‹-
yhsiw Žn‹mnhsiw. oédamoè gŒr sumbaÛnei proepÛstasyai tò
kay' §kaston, Žll' ‘ma t» ¤pagvg» lamb‹nein t¯n tÇn
katŒ m¡row ¤pist®mhn Ësper ŽnagnvrÛzontaw. ¦nia gŒr eé-
yçw àsmen, oåon ÷ti dæo ôryaÝw, ¤Œn àdvmen ÷ti trÛgvnon.
õmoÛvw d¢ kaÜ ¤pÜ tÇn llvn.
T» m¢n oïn kayñlou yevroèmen tŒ ¤n m¡rei, t» d' oÞ-
keÛ& oék àsmen, Ëst' ¤nd¡xetai kaÜ Žpatsyai perÜ aét‹,
pl¯n oék ¤nantÛvw, Žll' ¦xein m¢n t¯n kayñlou, Žpat-
syai d¢ t¯n katŒ m¡row. õmoÛvw oïn kaÜ ¤pÜ tÇn proeirhm¡-
nvn: oé gŒr ¤nantÛa ² katŒ tò m¡son Žp‹th t» katŒ tòn
sullogismòn ¤pist®mú, oéd' ² kay' ¥k‹teron tÇn m¡svn êpñ-
lhciw. oéd¢n d¢ kvlæei eÞdñta kaÜ ÷ti tò A ÷lÄ tÒ B
êp‹rxei kaÜ p‹lin toèto tÒ G, oÞhy°nai m¯ êp‹rxein tò
A tÒ G, oåon ÷ti psa ²mÛonow tokow kaÜ aìth ²mÛonow
oàesyai kæein taæthn: oé gŒr ¤pÛstatai ÷ti tò A tÒ G, m¯
sunyevrÇn tò kay' ¥k‹teron. Ëste d°lon ÷ti kaÜ eÞ tò m¢n
oäde tò d¢ m¯ oäden, Žpathy®setai: ÷per ¦xousin aß ka-
yñlou pròw tŒw katŒ m¡row ¤pist®maw. oéd¢n gŒr tÇn aÞ-
syhtÇn ¦jv t°w aÞsy®sevw genñmenon àsmen, oéd' ’n ¼syh-
m¡noi tugx‹nvmen, eÞ m¯ Éw tÒ kayñlou kaÜ tÒ ¦xein t¯n
oÞkeÛan ¤pist®mhn, Žll' oéx Éw tÒ ¤nergeÝn. tò gŒr ¤pÛ-
stasyai l¡getai trixÇw, µ Éw t» kayñlou µ Éw t» oÞkeÛ&
µ Éw tÒ ¤nergeÝn, Ëste kaÜ tò ±pat°syai tosautaxÇw. oéd¢n
oïn kvlæei kaÜ eÞd¡nai kaÜ ±pat°syai perÜ taétñ, pl¯n oék
¤nantÛvw. ÷per sumbaÛnei kaÜ tÒ kay' ¥kat¡ran eÞdñti t¯n
prñtasin kaÜ m¯ ¤peskemm¡nÄ prñteron. êpolamb‹nvn gŒr
kæein t¯n ²mÛonon oék ¦xei t¯n katŒ tò ¤nergeÝn ¤pist®mhn,
oéd' aï diŒ t¯n êpñlhcin ¤nantÛan Žp‹thn t» ¤pist®mú:
sullogismòw gŒr ² ¤nantÛa Žp‹th t» kayñlou.
„O d' êpolamb‹nvn tò ŽgayÒ eänai kakÒ eänai, tò
aétò êpol®cetai ŽgayÒ eänai kaÜ kakÒ. ¦stv gŒr tò m¢n
ŽgayÒ eänai ¤f' oð A, tò d¢ kakÒ eänai ¤f' oð B, p‹lin
d¢ tò ŽgayÒ eänai ¤f' oð G. ¤peÜ oïn taétòn êpolamb‹-
nei tò B kaÜ tò G, kaÜ eänai tò G tò B êpol®cetai, kaÜ
p‹lin tò B tò A eänai Ésaætvw, Ëste kaÜ tò G tò A.
Ësper gŒr eÞ ·n Žlhy¡w, kay' oð tò G, tò B, kaÜ kay'
oð tò B, tò A, kaÜ katŒ toè G tò A Žlhy¢w ·n, oìtv kaÜ
¤pÜ toè êpolamb‹nein. õmoÛvw d¢ kaÜ ¤pÜ toè eänai: taétoè
gŒr öntow toè G kaÜ B, kaÜ p‹lin toè B kaÜ A, kaÜ tò G
tÒ A taétòn ·n: Ëste kaÜ ¤pÜ toè doj‹zein õmoÛvw. ”r' oïn
toèto m¢n ŽnagkaÝon, eà tiw dÅsei tò prÇton; Žll' àsvw ¤keÝno
ceèdow, tò êpolabeÝn tinŒ kakÒ eänai tò ŽgayÒ eänai,
eÞ m¯ katŒ sumbebhkñw: pollaxÇw gŒr ¤gxvreÝ toèy'
êpolamb‹nein. ¤piskept¡on d¢ toèto b¡ltion.
†Otan d' Žntistr¡fú tŒ kra, Žn‹gkh kaÜ tò m¡son
Žntistr¡fein pròw mfv. eÞ gŒr tò A katŒ toè G diŒ toè
B êp‹rxei, eÞ Žntistr¡fei kaÜ êp‹rxei, Ú tò A, pantÜ
tò G, kaÜ tò B tÒ A Žntistr¡cei kaÜ êp‹rjei, Ú tò A,
pantÜ tò B diŒ m¡sou toè G: kaÜ tò G tÒ B Žntistr¡cei
diŒ m¡sou toè A. kaÜ ¤pÜ toè m¯ êp‹rxein Ésaætvw, oåon
eÞ tò B tÒ G êp‹rxei, tÒ d¢ B tò A oéx êp‹rxei, oéd¢
tò A tÒ G oéx êp‹rjei. eÞ d¯ tò B tÒ A Žntistr¡fei,
kaÜ tò G tÒ A Žntistr¡cei. ¦stv gŒr tò B m¯ êp‹rxon
tÒ A: oéd' ra tò G: pantÜ gŒr tÒ G tò B êp°rxen.
kaÜ eÞ tÒ B tò G Žntistr¡fei, kaÜ tò A Žntistr¡cei: kay'
oð gŒr ‘pantow tò B, kaÜ tò G. kaÜ eÞ tò G pròw tò A
Žntistr¡fei, kaÜ tò B Žntistr¡cei. Ú gŒr tò B,
tò G: Ú d¢ tò A, tò G oéx êp‹rxei. kaÜ mñnon toèto
Žpò toè sumper‹smatow rxetai, tŒ d' lla oéx õmoÛvw
kaÜ ¤pÜ toè kathgorikoè sullogismoè.
P‹lin eÞ tò A kaÜ
tò B Žntistr¡fei, kaÜ tò G kaÜ tò D Ésaætvw, ‘panti d'
Žn‹gkh tò A µ tò G êp‹rxein, kaÜ tò B kaÜ D oìtvw §jei
Ëste pantÜ y‹teron êp‹rxein. ¤peÜ gŒr Ú tò A, tò B, kaÜ
Ú tò G, tò D, pantÜ d¢ tò A µ tò G kaÜ oéx ‘ma, fa-
neròn ÷ti kaÜ tò B µ tò D pantÜ kaÜ oéx ‘ma [oåon ...
gegon¡nai]: dæo gŒr sullogismoÜ sægkeintai. p‹lin eÞ pantÜ
m¢n tò A µ tò B kaÜ tò G µ tò D, ‘ma d¢ m¯ êp‹rxei, eÞ Žnti-
str¡fei tò A kaÜ tò G, kaÜ tò B kaÜ tò D Žntistr¡fei. eÞ
gŒr tinÜ m¯ êp‹rxei tò B, Ú tò D, d°lon ÷ti tò A êp‹rxei.
eÞ d¢ tò A, kaÜ tò G: Žntistr¡fei g‹r. Ëste ‘ma tò G kaÜ
tò D. toèto d' Ždænaton. .
†Otan d¢ tò A ÷lÄ tÒ B kaÜ tÒ G
êp‹rxú kaÜ mhdenòw llou kathgor°tai, êp‹rxú d¢ kaÜ
tò B pantÜ tÒ G, Žn‹gkh tò A kaÜ B Žntistr¡fein: ¤peÜ
gŒr katŒ mñnvn tÇn B G l¡getai tò A, kathgoreÝtai d¢
tò B kaÜ aétò aêtoè kaÜ toè G, faneròn ÷ti kay' Ïn tò A,
kaÜ tò B lexy®setai p‹ntvn pl¯n aétoè toè A. p‹lin ÷tan
tò A kaÜ tò B ÷lÄ tÒ G êp‹rxú, Žntistr¡fú d¢ tò G
tÒ B, Žn‹gkh tò A pantÜ tÒ B êp‹rxein: ¤peÜ gŒr pantÜ
tÒ G tò A, tò d¢ G tÒ B diŒ tò Žntistr¡fein, kaÜ tò A
pantÜ tÒ B.
†Otan d¢ duoÝn öntoin tò A toè B aß-
retÅteron Â, öntvn Žntikeim¡nvn, kaÜ tò D toè G Ésaætvw,
eÞ aßretÅtera tŒ A G tÇn B D, tò A toè D aßretÅteron.
õmoÛvw gŒr divktòn tò A kaÜ feuktòn tò B (ŽntikeÛmena
g‹r), kaÜ tò G tÒ D (kaÜ gŒr taèta ŽntÛkeitai). eÞ oïn
tò A tÒ D õmoÛvw aßretñn, kaÜ tò B tÒ G feuktñn: ¥k‹-
teron gŒr ¥kat¡rÄ õmoÛvw, feuktòn divktÒ. Ëste kaÜ tŒ
mfv tŒ A G toÝw B D. ¤peÜ d¢ mllon, oéx oåñn te
õmoÛvw: kaÜ gŒr ’n tŒ B D õmoÛvw ·san. eÞ d¢ tò D toè A
aßretÅteron, kaÜ tò B toè G ¸tton feuktñn: tò gŒr ¦lat-
ton tÒ ¤l‹ttoni ŽntÛkeitai. aßretÅteron d¢ tò meÝzon Žga-
yòn kaÜ ¦latton kakòn µ tò ¦latton Žgayòn kaÜ meÝzon
kakñn: kaÜ tò ‘pan ra, tò B D, aßretÅteron toè A G.
nèn d' oék ¦stin. tò A ra aßretÅteron toè D, kaÜ tò G ra
toè B ¸tton feuktñn. eÞ d¯ §loito pw õ ¤rÇn katŒ tòn
¦rvta tò A tò oìtvw ¦xein Ëste xarÛzesyai, kaÜ tò m¯
xarÛzesyai tò ¤f' oð G, µ tò xarÛzesyai tò ¤f' oð D, kaÜ
tò m¯ toioèton eänai oåon xarÛzesyai tò ¤f' oð B, d°lon ÷ti
tò A tò toioèton eänai aßretÅterñn ¤stin µ tò xarÛzesyai. tò
ra fileÝsyai t°w sunousÛaw aßretÅteron katŒ tòn ¦rvta.
mllon ra õ ¦rvw ¤stÜ t°w filÛaw µ toè suneÝnai. eÞ d¢
m‹lista toætou, kaÜ t¡low toèto. tò ra suneÝnai µ oék ¦stin
÷lvw µ toè fileÝsyai §neken: kaÜ gŒr aß llai ¤piyumÛai
kaÜ t¡xnai oìtvw.
PÇw m¢n oïn ¦xousin oß ÷roi katŒ tŒw ŽntistrofŒw
kaÜ tò aßretÅteroi µ feuktñteroi eänai, fanerñn: ÷ti d' oé
mñnon oß dialektikoÜ kaÜ ŽpodeiktikoÜ sullogismoÜ diŒ
tÇn proeirhm¡nvn gÛnontai sxhm‹tvn, ŽllŒ kaÜ oß =htori-
koÜ kaÜ plÇw ²tisoèn pÛstiw kaÜ ² kay' õpoianoèn m¡yodon,
nèn ’n eàh lekt¡on. ‘panta gŒr pisteæomen µ diŒ sullo-
gismoè µ ¤j ¤pagvg°w.
ƒEpagvg¯ m¢n oïn ¤sti kaÜ õ ¤j ¤pagvg°w sullogi-
smòw tò diŒ toè ¥t¡rou y‹teron kron tÒ m¡sÄ sullogÛsa-
syai, oåon eÞ tÇn A G m¡son tò B, diŒ toè G deÝjai tò A
tÒ B êp‹rxon: oìtv gŒr poioæmeya tŒw ¤pagvg‹w. oåon
¦stv tò A makrñbion, tò d' ¤f' Ú B tò xol¯n m¯ ¦xon,
¤f' Ú d¢ G tò kay' §kaston makrñbion, oåon nyrvpow kaÜ
áppow kaÜ ²mÛonow. tÒ d¯ G ÷lÄ êp‹rxei tò A (pn gŒr
tò G makrñbion): ŽllŒ kaÜ tò B, tò m¯ ¦xein xol®n,
pantÜ êp‹rxei tÒ G. eÞ oïn Žntistr¡fei tò G tÒ B kaÜ m¯
êperteÛnei tò m¡son, Žn‹gkh tò A tÒ B êp‹rxein. d¡dei-
ktai gŒr prñteron ÷ti ’n dæo tta tÒ aétÒ êp‹rxú kaÜ
pròw y‹teron aétÇn Žntistr¡fú tò kron, ÷ti tÒ Žntistr¡-
fonti kaÜ y‹teron êp‹rjei tÇn kathgoroum¡nvn. deÝ d¢ noeÝn
tò G tò ¤j p‹ntvn tÇn kay' §kaston sugkeÛmenon: ² gŒr
¤pagvg¯ diŒ p‹ntvn.
…Esti d' õ toioètow sullogismòw t°w prÅthw kaÜ Žm¡-
sou prot‹sevw: Ïn m¢n gŒr ¦sti m¡son, diŒ toè m¡sou õ
sullogismñw, Ïn d¢ m¯ ¦sti, di' ¤pagvg°w. kaÜ trñpon
tinŒ ŽntÛkeitai ² ¤pagvg¯ tÒ sullogismÒ: õ m¢n gŒr diŒ
toè m¡sou tò kron tÒ trÛtÄ deÛknusin, ² d¢ diŒ toè trÛtou
tò kron tÒ m¡sÄ. fæsei m¢n oïn prñterow kaÜ gnvrimÅte-
row õ diŒ toè m¡sou sullogismñw, ²mÝn d' ¤narg¡sterow õ
diŒ t°w ¤pagvg°w.
Par‹deigma d' ¤stÜn ÷tan tÒ m¡sÄ tò kron êp‹r-
xon deixy» diŒ toè õmoÛou tÒ trÛtÄ. deÝ d¢ kaÜ tò m¡son
tÒ trÛtÄ kaÜ tò prÇton tÒ õmoÛÄ gnÅrimon eänai êp‹rxon.
oåon ¦stv tò A kakñn, tò d¢ B pròw õmñrouw ŽnaireÝsyai
pñlemon, ¤f' Ú d¢ G tò ƒAyhnaÛouw pròw YhbaÛouw, tò d'
¤f' Ú D YhbaÛouw pròw FvkeÝw. ¤Œn oïn boulÅmeya deÝjai
÷ti tò YhbaÛoiw polemeÝn kakñn ¤sti, lhpt¡on ÷ti tò pròw
toçw õmñrouw polemeÝn kakñn. toætou d¢ pÛstiw ¤k tÇn
õmoÛvn, oåon ÷ti YhbaÛoiw õ pròw FvkeÝw. ¤peÜ oïn tò pròw
toçw õmñrouw kakñn, tò d¢ pròw YhbaÛouw pròw õmñrouw ¤stÛ,
faneròn ÷ti tò pròw YhbaÛouw polemeÝn kakñn. ÷ti m¢n oïn
tò B tÒ G kaÜ tÒ D êp‹rxei, fanerñn (mfv g‹r ¤sti
pròw toçw õmñrouw ŽnaireÝsyai pñlemon), kaÜ ÷ti tò A tÒ
D (YhbaÛoiw gŒr oé sun®negken õ pròw FvkeÝw pñlemos): ÷ti
d¢ tò A tÒ B êp‹rxei, diŒ toè D deixy®setai. tòn aé-
tòn d¢ trñpon k’n eÞ diŒ pleiñnvn tÇn õmoÛvn ² pÛstiw g¡-
noito toè m¡sou pròw tò kron. faneròn oïn ÷ti tò par‹dei-
gm‹ ¤stin oëte Éw m¡row pròw ÷lon oëte Éw ÷lon pròw m¡row,
Žll' Éw m¡row pròw m¡row, ÷tan mfv m¢n  êpò taétñ,
gnÅrimon d¢ y‹teron. kaÜ diaf¡rei t°w ¤pagvg°w, ÷ti ²
m¢n ¤j p‹ntvn tÇn Žtñmvn tò kron ¤deÛknuen êp‹rxein
tÒ m¡sÄ kaÜ pròw tò kron oé sun°pte tòn sullogismñn,
tò d¢ kaÜ sun‹ptei kaÜ oék ¤j p‹ntvn deÛknusin.
ƒApagvg¯ d' ¤stÜn ÷tan tÒ m¢n m¡sÄ tò prÇton d°-
lon  êp‹rxon, tÒ d' ¤sx‹tÄ tò m¡son dhlon m¡n, õmoÛvw
d¢ pistòn µ mllon toè sumper‹smatow: ¦ti ’n ôlÛga Â
tŒ m¡sa toè ¤sx‹tou kaÜ toè m¡sou: p‹ntvw gŒr ¤ggæteron
eänai sumbaÛnei t°w ¤pist®mhw. oåon ¦stv tò A tò didaktñn,
¤f' oð B ¤pist®mh, tò G dikaiosænh. ² m¢n oïn ¤pist®mh ÷ti
didaktñn, fanerñn: ² d' Žret¯ eÞ ¤pist®mh, dhlon. eÞ oïn
õmoÛvw µ mllon pistòn tò B G toè A G, Žpagvg® ¤stin:
¤ggæteron gŒr toè ¤pÛstasyai diŒ tò proseilhf¡nai t¯n A B
¤pist®mhn, prñteron oék ¦xontaw. µ p‹lin eÞ ôlÛga tŒ m¡sa
tÇn B G: kaÜ gŒr oìtvw ¤ggæteron toè eÞd¡nai. oåon eÞ tò D
eàh tetragvnÛzesyai, tò d' ¤f' Ú E eéyægrammon, tò d'
¤f' Ú Z kæklow: eÞ toè E Z ©n mñnon eàh m¡son, tò metŒ
mhnÛskvn àson gÛnesyai eéyugr‹mmÄ tòn kæklon, ¤ggçw ’n
eàh toè eÞd¡nai. ÷tan d¢ m®te pistñteron  tò B G toè A G m®t'
ôlÛga tŒ m¡sa, oé l¡gv Žpagvg®n. oéd' ÷tan meson  tò
B G: ¤pist®mh gŒr tò toioèton.
…Enstasiw d' ¤stÜ prñtasiw prot‹sei ¤nantÛa. diaf¡rei
d¢ t°w prot‹sevw, ÷ti t¯n m¢n ¦nstasin ¤nd¡xetai eänai ¤pÜ
m¡rouw, t¯n d¢ prñtasin µ ÷lvw oék ¤nd¡xetai µ oék ¤n toÝw
kayñlou sullogismoÝw. f¡retai d¢ ² ¦nstasiw dixÇw kaÜ
diŒ dæo sxhm‹tvn, dixÇw m¢n ÷ti µ kayñlou µ ¤n m¡rei
psa ¦nstasiw, ¤k dæo d¢ sxhm‹tvn ÷ti ŽntikeÛmenai f¡-
rontai t» prot‹sei, tŒ d' ŽntikeÛmena ¤n tÒ prÅtÄ kaÜ
tÒ trÛtÄ sx®mati peraÛnontai mñnoiw. ÷tan gŒr ŽjiÅsú
pantÜ êp‹rxein, ¤nist‹meya µ ÷ti oédenÜ µ ÷ti tinÜ oéx êp‹r-
xei: toætvn d¢ tò m¢n mhdenÜ ¤k toè prÅtou sx®matow, tò
d¢ tinÜ m¯ ¤k toè ¤sx‹tou. oåon ¦stv tò A mÛan eänai ¤pist®-
mhn, ¤f' Ú tò B ¤nantÛa. proteÛnantow d¯ mÛan eänai tÇn
¤nantÛvn ¤pist®mhn, µ ÷ti ÷lvw oéx ² aét¯ tÇn Žntikeim¡nvn
¤nÛstatai, tŒ d' ¤nantÛa ŽntikeÛmena, Ëste gÛnetai tò prÇton
sx°ma, µ ÷ti toè gnvstoè kaÜ ŽgnÅstou oé mÛa: toèto d¢ tò
trÛton: katŒ gŒr toè G, toè gnvstoè kaÜ ŽgnÅstou, tò m¢n
¤nantÛa eänai Žlhy¡w, tò d¢ mÛan aétÇn ¤pist®mhn eänai ceè-
dow. p‹lin ¤pÜ t°w sterhtik°w prot‹sevw Ésaætvw. Žjioèn-
tow gŒr m¯ eänai mÛan tÇn ¤nantÛvn, µ ÷ti p‹ntvn tÇn Žn-
tikeim¡nvn µ ÷ti tinÇn ¤nantÛvn ² aét¯ l¡gomen, oåon êgieinoè
kaÜ nosÅdouw: tò m¢n oïn p‹ntvn ¤k toè prÅtou, tò d¢ tinÇn
¤k toè trÛtou sx®matow.
„AplÇw gŒr ¤n psi kayñlou m¢n
¤nist‹menon Žn‹gkh pròw tò kayñlou tÇn proteinom¡nvn t¯n
ŽntÛfasin eÞpeÝn, oåon eÞ m¯ t¯n aét¯n ŽjioÝ tÇn ¤nantÛvn,
p‹ntvn eÞpñnta tÇn Žntikeim¡nvn mÛan. oìtv d' Žn‹gkh tò
prÇton eänai sx°ma: m¡son gŒr gÛnetai tò kayñlou pròw
tò ¤j Žrx°w. ¤n m¡rei d¡, pròw ÷ ¤sti kayñlou kay' oð l¡-
getai ² prñtasiw, oåon gnvstoè kaÜ ŽgnÅstou m¯ t¯n aét®n:
tŒ gŒr ¤nantÛa kayñlou pròw taèta. kaÜ gÛnetai tò trÛton
sx°ma: m¡son gŒr tò ¤n m¡rei lambanñmenon, oåon tò gnv-
stòn kaÜ tò gnvston. ¤j Ïn gŒr ¦sti sullogÛsasyai toénan-
tÛon, ¤k toætvn kaÜ tŒw ¤nst‹seiw ¤pixeiroèmen l¡gein. diò
kaÜ ¤k mñnvn toætvn tÇn sxhm‹tvn f¡romen: ¤n mñnoiw gŒr
oß ŽntikeÛmenoi sullogismoÛ: diŒ gŒr toè m¡sou oék ·n ka-
tafatikÇw. ¦ti d¢ k’n lñgou d¡oito pleÛonow ² diŒ toè m¡-
sou sx®matow, oåon eÞ m¯ doÛh tò A tÒ B êp‹rxein diŒ
tò m¯ ŽkolouyeÝn aétÒ tò G. toèto gŒr di' llvn prot‹-
sevn d°lon: oé deÝ d¢ eÞw lla ¤ktr¡pesyai t¯n ¦nstasin,
Žll' eéyçw fanerŒn ¦xein t¯n ¥t¡ran prñtasin. [diò kaÜ tò
shmeÝon ¤k mñnou toætou toè sx®matow oék ¦stin.]
ƒEpiskept¡on d¢ kaÜ perÜ tÇn llvn ¤nst‹sevn, oåon
perÜ tÇn ¤k toè ¤nantÛou kaÜ toè õmoÛou kaÜ toè katŒ dñjan, kaÜ
eÞ t¯n ¤n m¡rei ¤k toè prÅtou µ t¯n sterhtik¯n ¤k toè m¡sou
dunatòn labeÝn.
<ƒEnyæmhma d¢ ¤stÜ sullogismòw ¤j eÞkñtvn µ shmeÛvn,> eÞkòw
d¢ kaÜ shmeÝon oé taétñn ¤stin, ŽllŒ tò m¢n eÞkñw ¤sti prñtasiw
¦ndojow: ù gŒr Éw ¤pÜ tò polç àsasin oìtv ginñmenon µ m¯
ginñmenon µ øn µ m¯ ön, toèt' ¤stÜn eÞkñw, oåon tò miseÝn toçw
fyonoèntaw µ tò fileÝn toçw ¤rvm¡nouw. shmeÝon d¢ boæletai
eänai prñtasiw Žpodeiktik¯ µ ŽnagkaÛa µ ¦ndojow: oð gŒr
öntow ¦stin µ oð genom¡nou prñteron µ ìsteron g¡gone tò
prgma, toèto shmeÝñn ¤sti toè gegon¡nai µ eänai. [¤nyæmhma
. . . shmeÛvn] lamb‹netai d¢ tò shmeÝon trixÇw, õsaxÇw
kaÜ tò m¡son ¤n toÝw sx®masin: µ gŒr Éw ¤n tÒ prÅtÄ
µ Éw ¤n tÒ m¡sÄ µ Éw ¤n tÒ trÛtÄ, oåon tò m¢n deÝjai kæou-
san diŒ tò g‹la ¦xein ¤k toè prÅtou sx®matow: m¡son
gŒr tò g‹la ¦xein. ¤f' Ú tò A kæein, tò B g‹la ¦xein,
gun¯ ¤f' Ú G. tò d' ÷ti oß sofoÜ spoudaÝoi, Pittakòw gŒr
spoudaÝow, diŒ toè ¤sx‹tou. ¤f' Ú A tò spoudaÝon, ¤f' Ú
B oß sofoÛ, ¤f' Ú G Pittakñw. Žlhy¢w d¯ kaÜ tò A kaÜ
tò B toè G kathgor°sai: pl¯n tò m¢n oé l¡gousi diŒ tò eÞd¡-
nai, tò d¢ lamb‹nousin. tò d¢ kæein, ÷ti Èxr‹, diŒ toè
m¡sou sx®matow boæletai eänai: ¤peÜ gŒr §petai taÝw kuoæ-
saiw tò Èxrñn, ŽkolouyeÝ d¢ kaÜ taætú, dedeÝxyai oàontai
÷ti kæei. tò Èxròn ¤f' oð tò A, tò kæein ¤f' oð B, gun¯
¤f' oð G.
ƒEŒn m¢n oïn ² mÛa lexy» prñtasiw, shmeÝon gÛne-
tai mñnon, ¤Œn d¢ kaÜ ² ¥t¡ra proslhfy», sullogismñw,
oåon ÷ti Pittakòw ¤leuy¡riow: oß gŒr filñtimoi ¤leuy¡rioi,
Pittakòw d¢ filñtimow. µ p‹lin ÷ti oß sofoÜ ŽgayoÛ: Pit-
takòw gŒr Žgayñw, ŽllŒ kaÜ sofñw. oìtv m¢n oïn gÛnontai
sullogismoÛ, pl¯n õ m¢n diŒ toè prÅtou sx®matow lu-
tow, ’n Žlhy¯w  (kayñlou g‹r ¤stin), õ d¢ diŒ toè ¤sx‹tou
læsimow, k’n Žlhy¢w  tò sump¡rasma, diŒ tò m¯ eänai
kayñlou mhd¢ pròw tò prgma tòn sullogismñn: oé gŒr
eÞ Pittakòw spoudaÝow, diŒ toèto kaÜ toçw llouw Žn‹gkh
sofoæw. õ d¢ diŒ toè m¡sou sx®matow ŽeÜ kaÜ p‹ntvw læ-
simow: oéd¡pote gŒr gÛnetai sullogismòw oìtvw ¤xñntvn
tÇn ÷rvn: oé gŒr eÞ ² kæousa Èxr‹, ÈxrŒ d¢ kaÜ ´de,
kæein Žn‹gkh taæthn. Žlhy¢w m¢n oïn ¤n ‘pasin êp‹rjei toÝw
shmeÛoiw, diaforŒw d' ¦xousi tŒw eÞrhm¡naw.
‡H d¯ oìtv diairet¡on tò shmeÝon, toætvn d¢ tò m¡son
tekm®rion lhpt¡on (tò gŒr tekm®rion tò eÞd¡nai poioèn fa-
sÜn eänai, toioèto d¢ m‹lista tò m¡son), µ tŒ m¢n ¤k tÇn
krvn shmeÝon lekt¡on, tŒ d' ¤k toè m¡sou tekm®rion: ¤ndo-
jñtaton gŒr kaÜ m‹lista Žlhy¢w tò diŒ toè prÅtou sx®-
matow.
Tò d¢ fusiognvmoneÝn dunatñn ¤stin, eà tiw dÛdvsin ‘ma
metab‹llein tò sÇma kaÜ t¯n cux¯n ÷sa fusik‹ ¤sti
pay®mata: mayÆn gŒr àsvw mousik¯n metab¡blhk¡ ti t¯n
cux®n, Žll' oé tÇn fæsei ²mÝn ¤stÜ toèto tò p‹yow, Žll'
oåon ôrgaÜ kaÜ ¤piyumÛai tÇn fæsei kin®sevn. eÞ d¯ toètñ te
doyeÛh kaÜ ©n ¥nòw shmeÝon eänai, kaÜ dunaÛmeya lamb‹nein
tò àdion ¥k‹stou g¡nouw p‹yow kaÜ shmeÝon, dunhsñmeya fu-
siognvmoneÝn. eÞ g‹r ¤stin ÞdÛ& tinÜ g¡nei êp‹rxon ŽtñmÄ
p‹yow, oåon toÝw l¡ousin ŽndreÛa, Žn‹gkh kaÜ shmeÝon eänaÛ
ti: sump‹sxein gŒr Žll®loiw êpñkeitai. kaÜ ¦stv toèto tò
meg‹la tŒ Žkrvt®ria ¦xein: ù kaÜ lloiw êp‹rxein g¡-
nesi m¯ ÷loiw ¤nd¡xetai. tò gŒr shmeÝon oìtvw àdiñn ¤stin,
÷ti ÷lou g¡nouw àdiñn ¤sti [p‹yos], kaÜ oé mñnou àdion,
Ësper eÞÅyamen l¡gein. êp‹rjei d¯ kaÜ ¤n llÄ g¡nei
toèto, kaÜ ¦stai ŽndreÝow [õ] nyrvpow kaÜ llo ti zÒon.
§jei ra tò shmeÝon: ©n gŒr ¥nòw ·n. eÞ toÛnun taèt' ¤stÛ,
kaÜ dunhsñmeya toiaèta shmeÝa sull¡jai ¤pÜ toætvn tÇn
zÐvn “ mñnon ©n p‹yow ¦xei ti àdion, §kaston d' ¦xei sh-
meÝon, ¤peÛper ©n ¦xein Žn‹gkh, dunhsñmeya fusiognvmo-
neÝn. eÞ d¢ dæo ¦xei àdia ÷lon tò g¡now, oåon õ l¡vn ŽndreÝon
kaÜ metadotikñn, pÇw gnvsñmeya pñteron pot¡rou shmeÝon
tÇn ÞdÛ& Žkolouyoæntvn shmeÛvn; µ eÞ llÄ tinÜ m¯ ÷lÄ
mfv, kaÜ ¤n oåw m¯ ÷loiw ¥k‹teron, ÷tan tò m¢n ¦xú tò
d¢ m®: eÞ gŒr ŽndreÝow m¢n ¤leuy¡riow d¢ m®, ¦xei d¢ tÇn
dæo todÛ, d°lon ÷ti kaÜ ¤pÜ toè l¡ontow toèto shmeÝon t°w
ŽndreÛaw.
…Esti d¯ tò fusiognvmoneÝn tÒ ¤n tÒ prÅtÄ sx®-
mati tò m¡son tÒ m¢n prÅtÄ krÄ Žntistr¡fein, toè d¢ trÛ-
tou êperteÛnein kaÜ m¯ Žntistr¡fein, oåon ŽndreÛa tò A, tŒ
Žkrvt®ria meg‹la ¤f' oð B, tò d¢ G l¡vn. Ú d¯ tò G,
tò B pantÛ, ŽllŒ kaÜ lloiw. Ú d¢ tò B, tò A pantÜ
kaÜ oé pleÛosin, Žll' Žntistr¡fei: eÞ d¢ m®, oék ¦stai ©n
¥nòw shmeÝon.
Analitici secondi
Copyright 2002 Giovanni Ferrero